Κυριακή 28 Απριλίου 2013

Τα βάγια των νιόπαντρων στο Πήλιο!



Κυριακή των Βαϊων.. Σήμερα στις εκκλησιές ο παπάς μοιράζει βάγια στους πιστούς εις ανάμνηση της υποδοχής του Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Βάγια από φοινικιά (που συνήθως τα πλέκουν σε σχήμα σταυρού ή άλλα περίτεχνα σχέδια) ή βάγια από δάφνη όπως εδώ στο Πήλιο, όπου βαγιές λέμε τις δάφνες, τα ιερά φυτά του Απόλλωνα. Αδελφές εορτές, το Σάββατο του Λαζάρου (βλέπε: Σάββατο του Λαζάρου) και η Κυριακή των Βαϊων (βλέπε: των Βαγιών..), με πανέμορφα έθιμα που συχνά εμπλέκονται μεταξύ τους ("ήρθε ο Λάζαρος, ήρθαν τα βάγια...") κι εμφανίζονται σε πάμπολλες παραλλαγές ανά την Ελλάδα.



Η ιδιαιτερότητα του εθίμου στο Πήλιο, η οποία και αντανακλά όλη την ομορφιά του, είναι πως τα βάγια τα ετοιμάζουν τα νιόπαντρα ζευγάρια στολίζοντάς τα με λουλούδια της εποχής και καρφιτσώνοντας πάνω τα ονόματά τους. Έτσι, την παραμονή νωρίς το απόγευμα μαζεύονται στο σπίτι του ζευγαριού φίλες ή συγγένισσες της νύφης κι ανύπαντρα κορίτσια να δέσουν με κορδέλες μπουκετάκια βαγιάς και λουλουδιών, αλλά και να επιμεληθούν με προσοχή τα δυο ξεχωριστά, πλούσια και μεγάλα βάγια του ζευγαριού που τα δένει κάποιο πιτσιρίκι για το καλό -για να χαρίσει ο Θεός σύντομα ένα παιδί στους νιόπαντρους- κι ευλογεί ο παπάς, χώρια απ'τα υπόλοιπα βάγια που θα μοιραστούν στους πιστούς, μέσα στο ιερό. Τα βάγια τούτα, που είναι ενωμένα μεταξύ τους με κορδέλα, θα τα φυλάξει ύστερα το ζευγάρι για μια ζωή, μαζί με τα στέφανα, στο εικόνισμα.


Έτσι όποτε πλησιάζει η μέρα τούτη, αρχίζω πάντα ν'αναζητώ "ποιός παντρεύτηκε τούτη τη χρονιά;", γιατί αν γάμος απ'το χωριό δεν έχει γίνει, μπουκετάκια δε θά'χουμε!

Υ.Γ. Μεταφέρω εδώ κι ένα σχετικό απόσπασμα του λαογράφου μας Γεωργίου Μέγα ("Ελληνικές γιορτές και έθιμα της λαϊκής λατρείας") που αναφέρεται κυρίως στη "γονιμοποιό δύναμη" της βαγιάς:





3 σχόλια:

  1. Τι όμορφα έθιμα που κρατάτε Όλγα μου!
    Φέτος έγινε γάμος; Θα έχετε μπουκετάκια;
    Με το καλό να περάσετε τη Μεγάλη Εβδομάδα και να γιορτάσετε το Πάσχα με όλη την ομορφιά του τόπου σας!
    Σε φιλώ πεντάγλυκα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Είναι όντως υπέροχα Μαρία μου! Δυστυχώς δεν είχαμε! (Ούτε γάμο ντόπιων είχαμε..) Όπως δεν είχαμε ούτε πέρσι λόγω συνθηκών.. Πολύ φοβάμαι ότι θα σβήσουν αυτά τα έθιμα που μέχρι πρότινος ήταν ολοζωντανα στα χωριά μας. Ελάχιστοι νέοι παντρεύονται στο χωριό (κι αν η νυφη δεν είναι από εδώ, ποιός να ασχοληθεί με τα μπουκετακια;), τελευταίως είναι συχνοί κι οι πολιτικοί γάμοι οπότε δε μπαίνουν και στη διαδικασία αυτή κι έπειτα εμφανίστηκε ο κορωνοιος με τον φόβο και τις απαγορεύσεις... οπότε δυο χρόνια ούτε Λαζαρινες είχαμε για να τραγουδήσουν, ούτε ανθοστολιστα μπουκετακια... Ελπιζω κι εύχομαι να επανέλθουν!!
      Καλή Μεγαλοβδομάδα!
      Φιλιά!!!

      Διαγραφή
    2. (Μην κοιτάς που εγώ καβαντζωσα τη μικρή για τραγούδι φέτος!!! Στάθηκα τυχερή -αφού τους ζαλισα μην τυχόν και δεν τη φέρουν! Καλά υπέροχη! Δε θέλω να ανεβάζω πρόσωπα και πόσο μάλλον παιδιά, αλλά μιλάμε για τεσσεράμισι χρονών φατσούλα -τοσο μικρή- που τραγούδησε με τρομερή προσήλωση! Και το καλαθάκι το είδες- τέλεια ανθοστολισμενο παρ’ολη τη βροχή! Μην νομίζεις, τα τελευταία χρόνια καθώς βγαίνουν και ξένα παιδάκια για τραγούδι των οποίων οι μαναδες ποσως ενδιαφερονται για το καλάθι κι εφόσον κι ελάχιστοι προσφέρουν κι αυγό (για το οποίο τα σημερινά παιδιά δεν ενδιαφέρονται εξάλλου) άρχισαν να 'ρχονται χωρίς καλάθι και κάποια Ελληνόπουλα. Άντε να δούμε πόσο θα κρατήσουμε... )

      Διαγραφή