Ανοιξιάτικα...

Καλοκαιρινά....

Φθινοπωρινά...

Χειμερινά...

Παντός καιρού...

Μυθολογικά...

Δευτέρα 27 Απριλίου 2009

Το τραινάκι του Πηλίου σ'ένα ταξίδι στο χρόνο..



Το τραινάκι του Πηλίου, ο παλιός Μουντζούρης, που σήμερα, καθώς έχει επαναλειτουργήσει τα τελευταία χρόνια, τα Σαββατοκύριακα των καλοκαιρινών μηνών (συνήθως τα δρομολόγια ξεκινούν μετά το Πάσχα) προσφέρει στους επισκέπτες του βουνού των Κενταύρων την πανέμορφη εμπειρία της διαδρομής Λεχωνίων-Μηλεών, κάποτε, στις αρχές του περασμένου αιώνα, αποτελούσε το μοναδικό μεταφορικό μέσο που ένωνε τα χωριά του ανατολικού Πηλίου με την πρωτεύουσα του νομού. Κι αν αφεθούμε στις αναμνήσεις της γιαγιάς-Μαρίας, που ευτυχώς φρόντισε να μας τις αφήσει καταγεγραμμένες σαν πολύτιμο, παλιό φυλαχτό, νομίζω πως τούτο το τραινάκι μπορεί να μας χαρίσει ένα μοναδικό ταξίδι σε μιαν άλλη εποχή...:


"Ένα γνωστό και αγαπημένο σφύριγμα ακούγεται' το τραινάκι μας, ύστερα από πολλά χρόνια, ξαναγύρισε στο χωριό μας. Πόσες αξέχαστες στιγμές, πόσες αναμνήσεις ξαναγύρισαν στο μυαλό μου. Ξαναθυμήθηκα τα παιδικά μου χρόνια, ξανάζησα τις καλές και τις κακές στιγμές που έζησα. Αυτό ήταν το μόνο μέσο συγκοινωνίας που εξυπηρετούσε όλο το Ανατολικό Πήλιο' ο μουντζούρης, ο καρβούνης, έτσι τον λέγαμε.


Με πόση χαρά περιμέναμε όλα τα παιδιά να μας πάρουν οι γονείς μας, να μας πάνε στο Βόλο. Σε όλη τη διαδρομή να είμαστε στα παράθυρα και να μη χορταίνουμε να κοιτάζουμε έξω και με κομμένη την ανάσα να περνάμε τη σιδερένια γέφυρα. Πιο πέρα προχωρώντας προς τη Γατζέα υπάρχει ένα τούνελ που περνάει μέσα το τραίνο. Περνώντας μέσα, η καρδιά μου πήγαινε να σπάσει. Κρατούσα τη Μητέρα μου από το χέρι και αυτή γελούσε. "Μητέρα αργούμε;". "Μη φοβάσαι, μου έλεγε, πλησιάζουμε" και όταν έβλεπα να διαλύεται το σκοτάδι και να βγαίνουμε στο φως πηδούσα από τη χαρά μου και φώναζα. Όλα αυτά στο παιδικό μου μυαλό ήταν ωραία, ήταν φανταστικά και θα μου μείνουν αξέχαστα. Για μας τα παιδιά ήταν Ό,τι ωραιότερο περιμέναμε. Όταν θα πήγαινα στο Βόλο, όλη τη νύχτα έμενα άγρυπνη, ώσπου να φέξει για να βρεθώ στο σταθμό. Ας ξαναγύριζαν εκείνα τα χρόνια.

Με πόση χαρά χαρά περιμέναμε έναν δικό μας άνθρωπο να έρθει από το Βόλο, να μας φέρει ένα δωράκι, ένα σακουλάκι καραμέλες, που τόσο λαχταρούσαμε εκείνα τα χρόνια, που τις βλέπαμε στα μάτια μας μια φορά το χρόνο. Τρέχαμε στο Σταθμό να περιμένουμε το μουντζούρη, να μας φέρει τα δωράκια μας' με χιόνια, με βροχές δε σταματούσε ποτέ.


Όλα τα ανατολικά χωριά του Πηλίου για να πάνε στο Βόλο έπρεπε να έρθουν στις Μηλιές. Έπαιρναν τα ζώα του (άλογα, γαϊδουράκια), φόρτωναν τα δισάκια τους και έρχονταν στο σταθμό. Εκεί υπήρχε ξενοδοχείο φαγητού και ύπνου και ένας μεγάλος στάβλος το λεγόμενο χάνι. Βάζαν τα ζώα τους μέσα, παίρναν τα δισάκια τους και τραβούσαν για το Βόλο. Όταν γύριζαν, φόρτωναν τα πράγματά τους στα ζώα τους και επέστρεφαν στα χωριά τους, μέσα στο κρύο στα χιόνια. Άλλος τρόπος δεν υπήρχε να εξυπηρετηθούν.

Μα το 1932 έχασαν τη ζωή τους τρία άτομα. Ήταν Απρίλης και εβδομάδα των Βαϊων. Ο καιρός ήταν κακός. Αυτά τα άτομα δεν υπολόγισαν καλά τον καιρό, φόρτωσαν τα ζώα τους και ξεκίνησαν για τα πίσω χωριά. Είχε αρχίσει να χιονίζει. Βγαίνοντας απ'το χωριό μας τους έπιασε μια μεγάλη χιονοθύελλα. Δε μπόρεσαν να αντέξουν, τους σκέπασε το χιόνι στη θέση Κακό Ρέμα' εκεί άφησαν την τελευταία τους πνοή. Τους θάψαμε τη Μεγάλη Δευτέρα. Αυτό δεν το ξεχνώ, γιατί τότε παπάς του χωριού μας ήταν ο παππούς μου, ο παπα-Δουζένης. Ήταν γέρος και άρρωστος και δεν του επέτρεπαν να πάει στην κηδεία, μέσα στα χιόνια. Δεν άκουσε κανένα. "Εγώ, είπε, θα κάνω το χρέος μου κι ας πεθάνω". Πήγε στον τόπο που ξεψύχησαν να τους διαβάσει και τους συνόδεψε ως τον τάφο. Γυρίζοντας στο σπίτι έπεσε με υψηλό πυρετό. Σε τρεις ημέρες πέθανε' τον θάψαμε τη Μεγάλη Παρασκευή.

Ήρθε το '40, το μεγάλο ΟΧΙ. Ο πόλεμος στην Αλβανία, εκείνο δε θα το ξεχάσω. Όλη την ημέρα την περνούσαμε στο σταθμό. Το τραίνο αγκομαχώντας και σφυρίζοντας πηγαινοερχόταν μεταφέροντας τα φανταράκια μας στο μέτωπο από το Πήλιο. Ήταν στιγμές που δεν ξεχνιούνται. Φωνές, κλάματα και τραγούδια. Μανάδες να αγκαλιάζουν τα παιδιά τους και να κλαίνε. Γυναίκες κρατώντας τα μωρά στην αγκαλιά τους να αποχαιρετούν τους άντρες τους, να κουνούν τα μαντήλια και να φωνάζουν "Στο καλό και η Παναγιά μαζί σας". "Και με τη Νίκη". Οι νέοι στα παράθυρα να κουνούν τα μαντήλια τους και να τραγουδούν στις κοπέλες. "Έχετε γεια βρυσούλες κι εσείς Μηλιωτοπούλες..." και όταν ξεκινούσε το τραίνο, εκείνο το σφύριγμα σου έσφιγγε και σου πάγωνε την καρδιά. Τα κλάματα, οι φωνές και τα σφυρίγματα δεν έχουν σβήσει ακόμα από τα αυτιά μου. Στα φορτηγά βαγόνια βάζανε τα καλύτερα άλογα και τα τραβούσαν για το μέτωπο.


Τί να πρωτοθυμηθείς αγαπημένο μου τραινάκι! Τώρα έχουν άλλα μέσα να εξυπηρετηθούν, κούρσες, μεγάλα αυτοκίνητα και εσένα που τόσο μας εξυπηρέτησες σε έχουν ξεχάσει, σε έχουν παραμερίσει. Εσύ όμως σφύριζε όσο μπορείς, μη σταματάς, για μας τους γέρους που ζήσαμε μαζί και δε σε ξεχνάμε να σφυρίζεις μουντζούρη, να ξυπνάν μέσα μας όλες οι καλές και οι κακές στιγμές που ζήσαμε μαζί, καρβούνη μας.

Λένε οι παππούδες, όταν πρωτοήρθε το τραίνο στο χωριό, είχαν μαζευτεί όλοι και το περιμένανε να το δουν. Όταν το αντίκρισαν, όλοι κάναν το σταυρό τους "Δεν είναι καλό, Θεού έργο" λέγανε "είναι δαιμονικό" είχαν σαστίσει να βλέπουν να περπατάει στο δρόμο και να σφυρίζει, να φυσάει σαν δράκος "Θα μας χάσει ο Θεός" λέγανε."

(Μαρία Γιαννιού, "Αναμνήσεις και εικόνες μιας ζωής")

(*** Οι τρεις παλιές φωτογραφίες είναι από το βιβλίο της Ελένης-Φαίης Σταμάτη, "Μηλιές, κώμη του Πηλίου όρους")

Σάββατο 25 Απριλίου 2009

Μάρκο, Μάρκο, μάρκωσέ τα!

Κι όπως έριχνα μια ματιά στα "λαογραφικά" μου και ξεφύλιζα το πολύτιμο βιβλίο του Γεωργίου Μέγα, αναρωτήθηκα αν κατά τις προσεχείς μέρες έχουμε καμιά ακόμη γιορτή με τα σχετικά έθιμά της. Και τσουπ, πέφτω πάνω στον "άγιο Μάρκο" που τον είχα ξεχασμένο. Του Αγίου Μάρκου, του Ευαγγελιστού, σήμερα, 25 Απριλίου -γιορτή κινητή κι αυτή, σαν του Αη-Γιώργη, αλλά ένεκα που το Πάσχα μας ήρθε νωρίς φέτος, έμεινε για μια φορά στη θέση της!- και καταγράφει ο Γ.Α.Μέγας στο "Ελληνικές γιορτές και έθιμα της λαϊκής λατρείας":

"Παρετυμολογικά το όνομα του αγίου σχετίστηκε με το ρήμα μαργώνω= ναρκώνω. Έτσι οι γεωργοί επικαλούνται τον άγιο Μάρκο για να "ναρκώσει" τα φίδια, χτυπώντας χαλκώματα και λέγοντας εξορκισμούς, όπως:
Μάρκο, Μάρκο, μάρκωσέ τα
κι άι-Γιώργη τύφλωσέ τα

ή
Μέσα γεια, μέσα χαρά,
όξω φίδια και γουστέρες.
Γι'αυτό η γιορτή του αγίου είναι κατεξοχήν γεωργική. Την ημέρα αυτή δε ζεύουν αλέτρι, δε βαρούν τσαπισιά σε χωράφι (Αιτωλία)."


Άντε, μια χαρά τη γλίτωσα και δε βγήκα στους κήπους σήμερα!!


Πέρα από τα του Μάρκου όμως, σήμερα είναι και το Σάββατο της "Διακαινησίμου" κι έχει ενδιαφέρον -μη βαράτε, για τους ελάχιστους που ενδιαφέρονται για αυτά εννοώ..- η αναφορά του άλλου σπουδαίου λαογράφου μας, Δημητρίου Λουκάτου, για το "Ασπροσάββατο". Σημειώνει, λοιπόν, στο βιβλίο του "Συμπληρωματικά του Χειμώνα και της Άνοιξης":
"Άλλη μια μέρα της "Διακαινησίμου", το Ασπροσάββατο, έχει τη συγκινητική Θρακική παράδοση, ότι "εκείνη την ημέρα, η Παναγία έπλυνε τα νεκρισιμιά ρούχα του Χριστού" (Ε.Σταμούλη-Σαραντή, Ανατ.Θράκη, Α', Αθ.1956 σ.162). Έτσι αποδεσμεύονται κι οι άνθρωποι, να πλυθούν και να πλύνουν, από τη μέρα αυτή."

Αυτά για σήμερα... Καλό Σαββατόβραδο!

Παρασκευή 24 Απριλίου 2009

της Ζωοδόχου Πηγής


"Τη Νιά-Παρασκευή (ή "Παρασκευή του Πάσχα"), πάλι γιορτή της Παναγιάς, της "Ζωοδόχου Πηγής".

Κέντρο της λατρείας αυτής είναι η Κωνσταντινούπολη, όπου από πολύ παλιά (5ος αιώνας) υπήρχε αγίασμα και εκκλησία. Ήταν το περίφημο ιστορικό αγίασμα του Βαλουκλή, που έδωσε τη γνωστή παράδοση για τα τηγανισμένα ψάρια του Μοναστηριού του που "πήδησαν στο νερό", όταν οι Τούρκοι πήραν την Πόλη, το 1453. (Βλ.Πολίτου, Παραδόσεις, αρ.31,32). Πάνω από τον ερειπωμένο χώρο του Αγιασματος, ξαναϊδρύθηκε, τον περασμένο αιώνα (1833) - με άδεια του Σουλτάνου Μαχμούτ Β'- μεγάλος ναός (και παρεκκλήσι στο αγίασμα) και καθιερώθηκε από τότε (Πατριάρχης Κωνστάντιος), η γιορτή της "Ζωοδόχου πηγής".

Εκκλησίες και μοναστήρια στην Ελλάδα, πολλά, με αξιοπρόσεχτες "λαϊκές" εικονογραφήσεις της "Παναγίας - Κρήνης", με παραστάσεις των εκάστοτε θαυμάτων της. [...] Τα ιερά αυτά δείχνουν μια συνέχεια λατρείας νερού στην Ελλάδα με τις γνωστές ιαματικές του περιπτώσεις, που η Παναγιά-Πηγή, ή "Χρυσοπηγή", έχει την πιο ελπιδοφόρα αρμοδιότητα να το προσφέρει. Τα σημερινά τροπάριά της ψάλλουν:

(Δημήτρη Λουκάτου, "Συμπληρωματικά του Χειμώνα και της Άνοιξης")


"Την Παρασκευή της Διακαινίσιμου γιορτάζεται η Παναγία ως Ζωοδόχος Πηγή. Τότε γίνεται προσκύνημα στα αγιάσματα κάθε τόπου, πανηγύρι και λιτανεία που τελειώνει με μεγάλο χορό. Είναι περίφημος ιδίως ο παραδοσιακός "χορός της τράτας" τον οποίον χορεύουν οι γυναίκες των Μεγάρων τη μέρα αυτή."

(Γ.Α.Μέγας, "Ελληνικές γιορτές και έθιμα της λαϊκής λατρείας")



Παρασκευή 17 Απριλίου 2009

Στολίζοντας τον Επιτάφιο...

Νύχτα Μεγάλης Πέμπτης, ξημερώματα Μεγάλης Παρασκευής.. Στο εκκλησάκι μας, κάπου ανάμεσα σε πλατάνια απλωμένα κι εαρινά αγριολούλουδα...

Πέμπτη 16 Απριλίου 2009

Έθιμα Μεγάλης Πέμπτης..

Μεγάλη Πέμπτη πρωί.. και στα καλντερίμια του Πηλίου ξεχύνονται ομάδες μικρών αγοριών, του δημοτικού, ν'αναγγείλουν τα θλιβερά μαντάτα για το Χριστό που πρόκειται να σταυρωθεί..

"Σήμερα μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη μέρα

σήμερα ο κόσμος θλίβεται και τα βουνά λυπούνται

σήμερα βάλανε βουλή οι άνομοι Εβραίοι,

οι άνομοι και τα σκυλιά κι οι τρισκατάραμένοι,

για να σταυρώσουν το Χριστό τον πάντων βασιλέα.

Ο Κύριός ηθέλησε να βγει σε περιβόλι

να λάβει δείπνο μυστικόν, για να τον λάβουν όλοι.

Κι η Παναγιά η Δέσποινα καθόταν μοναχή της,

την προσευχή της έκανε για το Μονόγενή της..."

Μεγάλη Πέμπτη βράδυ, "Σε πολλά μέρη γυναίκες και κορίτσια διανυκτερεύουν στην εκκλησία, "φυλάγουν και μοιρολογούν το Χριστό", όπως συνηθίζουν να κάνουν για κάθε αγαπητό τους λείψανο. Εκεί με κατάνυξη λέγουν τραγουδιστά τα Πάθη του Χριστού ή το Μοιρολόγι της Παναγιάς." (Γ.Α.Μέγας, "Ελληνικές γιορτές και έθιμα της λαϊκής λατρείας")

Στα μέρη μας, Μεγάλη Πέμπτη βράδυ, αφού διαβαστούν τα Δώδεκα Ευαγγέλια και γίνει η τελετή της Σταύρωσης του Χριστού, όσες πρόθυμες γυναίκες και τα κορίτσια ξενυχτούν για να στολίσουνε με τα πιο όμορφα λουλούδια της άνοιξης, τον Επιτάφιο...

Τετάρτη 15 Απριλίου 2009

Το προζύμι της Μεγάλης Τετάρτης

Από τον Γ.Α.Μέγα, ξεχασμένα πλέον έθιμα, για τη Μεγάλη Τετάρτη..:


"Το ευχέλαιο που γίνεται στις εκκλησίες σε μερικούς τόπους, όπως στον Πόντο, γινόταν και στο σπίτι' στα αντικείμενα που ευλογούνται στη διάρκεια αυτής της τελετής, αποδίδεται ξεχωριστή, θεία ιδιότητα και δύναμη. Π.χ. στα Κοτύωρα,
ο παπάς τη Μεγ.Τετάρτη γύριζε στα σπίτια για ευχέλαιο. Είχαν σε κάθε σπίτι έτοιμα αυγά ωμά, αλεύρι και αλάτι, τα ευχέλιαζε αυτά ο παπάς και τη Μεγ.Πέμπτη, αφού έβαφαν τ'αυγά, τα πήγαιναν μαζί με το ευχελιασμένο αλεύρι και τ'αλάτι στην εκκλησιά, στον Εσπερινό, μέσα σε καλαθάκια σκεπασμένα καλά με πανί.


Στη Σπάρτη,
απ'το αλεύρι, που άκουσε τις ευχές του ευχελαίου, τρώνε κάθε πρωί ένα κομματάκι.



Τότε παρασκευάζεται και η νέα ζύμη, το προζύμι της χρονιάς. Η ζύμη δηλαδή του ψωμιού είναι δυνατόν, από την πολυκαιρία και τη μακρόχρονη χρήση, να εξασθένησε, να έχασε την αρχική της καθαρότητα και δύναμη, όπως και η φωτιά και όλα τα πράγματα που μεταχειριζόμαστε έναν ολόκληρο  χρόνο. Γι'αυτό πρέπει και αυτή ν'ανανεωθεί, για ν'αποκτήσει νέα, πλήρη και τέλεια δύναμη. Έτσι στην Αθήνα,
τη Μεγ.Τετράδη η εκκλησάρισσα πήγαινε από σπίτι σε σπίτι και μάζωνε αλεύρι και το ζύμωνε χωρίς προζύμι. Ο παπάς ακουμπούσε απάνω τον Σταυρό με το Τίμιο Ξύλο και το ζυμάρι ανέβαινε. Αυτό θα ήταν το προζύμι της χρονιάς. Η εκκλησάρισσα το εμοίραζε κατόπιν εις τα σπίτια. Με αυτό ζυμώνουν και τις κουλούρες της Λαμπρής."


(Γ.Α.Μέγα, "Ελληνικές γιορτές και έθιμα της λαϊκής λατρείας")

Σάββατο 11 Απριλίου 2009

Λαζαρίνες, Λάζαροι και Λαζαράκια..

Σήμερα του Λαζάρου...



"... Αύριο θα πάω να πω τα Λαζαράκια. Θα πάω μόνη μου, αφού δεν ξέρω άλλα παιδιά να πάμε μαζί. Και θα πάω μόνο εδώ μέσα στην πολυκατοικία. Βρήκα και καλαθάκι.

Στη Σύμη βγαίνουμε παρέες παρέες. Έναν τον ντύνουμε με το σεντόνι Λάζαρο. Κάνει, δηλαδή, τον Αναστημένο Λάζαρο. Κι εμείς πάμε στα σπίτια, λέμε το τροπάριο και μας δίνουν αυγά, που τα βάζουμε στα καλαθάκια μας. Μας δίνουν και Λαζαράκια. Κάτι ψωμάκια, δηλαδή, με καρύδια και μύγδαλα και σουσάμι και μπαχάρια διάφορα. Κι όπως είμαστε απ'τη νηστεία του σαραντάμερου... μας φαίνονται σπουδαία!...

Για αυτό και σήμερα ζυμώσαμε με τη μάνα μου Λαζαράκια. Για τα παιδάκια που θά'ρθουν αύριο να μας τα πούνε.

[...]

Σήμερα έβαλα τα καλά μου, πήρα το καλαθάκι μου και βγήκα. Πήγα πρώτα εδώ δίπλα, στη γριά. Αυτή ποτέ δε βγαίνει απ'το σπίτι της. Κάποια κυρία έρχεται δυο τρεις φορές το μήνα και της φέρνει κάτι πακέτα τρόφιμα. Χτυπάω, μου ανοίγει η γριά. Από μέσα φαίνεται η χοντρή. Φοράει πάλι την αντρική πιτζάμα... Της λέω το τροπάριο.


Πές μας, Λάζαρε, τί είδες

εις τον Άδη που επήγες;

Είδα φόβους, είδα τρόμους

είδα βάσανα και πόνους.

"Όξω και μακριά, γρουσούζα, αναθεματισμένη" φώναξε η γριά και μού'κλεισε την πόρτα στη μούρη.

Η μάνα μου τ'άκουσε, άνοιξε και μού'πε: "Δεν πειράζει, πήγαινε αλλού. Αυτή είναι παράξενη... Μη στεναχωριέσαι..."

Στου κυρίου Αλέκου δε μου άνοιξαν. Πήγα στους αποπάνω. Στο ισόγειο. Εκεί που κλαίει το μωρό. Μου ρίξαν στο καλαθάκι μου πέντε δραχμές!...

Άλλο και τούτο!... Αυγά καλέ!... Αυγά, πρέπει να βάλουν στο καλαθάκι. Άσπρα, άβραστα αυγά. Θα τα βάψουμε με τα δικά μας, τη Μεγάλη Πέμπτη, για το καλό! Αυγά! Ένα, δύο, τρία... Αλλά αυγά.

Ε, φαίνεται δεν είχε αυγά, έδωσε λεφτά. Τέλος πάντων... Δεν πειράζει!... Έκανα το γύρο της πολυκατοικίας. Άλλοι με διώξανε, άλλοι μου δώσανε λεφτά. Αυγά μού'δωσε μόνο η Μαρία...

Η Μαρία!... Όταν με είδε με το καλαθάκι μου να της λέω το τροπάριο, έβαλε τα κλάματα. Σαράντα χρόνια, λέει, είχε ν'ακούσει του Λαζάρου. Σαράντα χρόνια!... Εμείς το λέμε κάθε χρόνο στη Σύμη. Γίνεται να μην πούμε του Λαζάρου;...

Μού'δωσε πέντε αυγά. Με φίλησε και μ'έβαλε να το ξαναπώ, για να τ'ακούσει κι ο άντρας της, ο Κυριάκος.

"Εδώ, λέει, στην Αθήνα δεν τό'χουν αυτό το συνήθειο. Δεν τα λένε του Λαζάρου".

Και τί κάνουν του Λαζάρου;... Τίποτα, λέει, δεν κάνουν. Τίποτα. Μου παραξενοφάνηκε, αλλά δεν είπα κουβέντα..."

(αποσπάσματα από την "Άστραδενή" της Ευγενίας Φακίνου)

Σήμερα του Λαζάρου, πλήθος τα έθιμα ανά την Ελλάδα και τον ελληνισμό, πολλά ξεχασμένα, πολλά όμως συνεχίζουν σθεναρά να αναβιώνουν και να χρωματίζουν τη μέρα αυτή με τις ιδιαίτερες πινελιές τους, να της δίδουν μια θέση ξεχωριστή, να την εκτοπίζουν από αυτό το "Τίποτα, λέει, δεν κάνουν. Τίποτα..."

Στα μέρη μας, στα χωριά του Πηλίου, ακόμη τα κορίτσια του δημοτικού -αλλά και του νηπιαγωγείου- στολίζουν τα καλαθάκια τους μ'ανοιξιάτικα λουλούδια και ξεχύνονται στα καλντερίμια να τραγουδίσουν το Λάζαρο.. Λιγοστά μεν τα τελευταία χρόνια, αλλά ακόμη συνεχίζουν... Περισσότερα σχετικά με το έθιμο, για όποιον τυχαίνει να ενδιαφέρεται, στην περσινή μου εγγραφή: Λαζαρίνες του Πηλίου. Κι επειδή τούτη η παράδοση κρύβει πολλές παραλλαγές δρώμενων και τραγουδιών, από τόπο σε τόπο, πολύ θα με ενδιέφερε αν κάποιος θέλει να καταθέσει την πιθανή δική του εμπειρία σχετικά με το έθιμο αυτό.


Όσο για τα Λαζαράκια, τούτα τα μοσκομύριστα νηστίσιμα ψωμάκια, σε σχήμα ανθρώπου, συνηθίζουν ακόμη να τα φτιάχνουν τις μέρες αυτές, κυρίως στη νησιωτική μας Ελλάδα...

"Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου" του Ι.Πασσά



Τετάρτη 1 Απριλίου 2009

πρωινή συναυλία...

Σήμερα με ξυπνήσαν τα πουλιά της ρεματιάς... Άργησε να ξημερώσει, καθώς ο ήλιος νωχελικά ανέβηκε στ'άρματά του και κίνησε ν'ανατείλει εν μέσω συννέφων κι ενός γκρίζου ουρανού που σκεπάζει επίμονα το βουνό των Κενταύρων.. Απ'τις σχισμές των παραθυρόφυλλων ένα πολύ αχνό, απροσδιόριστο φως μ'εμπόδιζε να καταλάβω αν η καινούρια μέρα πράγματι μας καλωσόριζε ή αν το σκοτάδι της νύχτας δεν είχε ακόμα εντελώς διαλυθεί... Όμως τα πουλιά της ρεματιάς επέμεναν και διαλαλούσαν πανηγυρικά το καλημέρισμά τους!.. Καιρό είχα ν'ακούσω τόσο έντονα το τραγούδι τους, τόσο δυναμικά, που επεσκίαζε ακόμη κι αυτό το βουητό του νερού της ρεματιάς που ορμητικά ξεχύνεται προς τα χαμηλά, ν'ανταμώσει τη μάνα του, τη θάλασσα...


Ένα απ'τα πιο όμορφα ξυπνήματα.. Καιρό είχα να σηκωθώ έτσι χαμογελαστή και με τα μάτια μισόκλειστα ακόμη από τον ύπνο, ν'ανοίξω με με αγωνία το παράθυρο, να ξεχυθούν οι νότες στο σπιτικό, να το καλημερίσουν... Τόσο όμορφα, που θα παραβλέψω το γεγονός, ότι ο λαιμός μου δεν ξύπνησε με τις ίδιες διαθέσεις, αλλά άρχισε να με γαργαλάει ενοχλητικά, για να μου υπευθυμίσει ότι δεν πρόκειται να ανήκω σ'εκείνους τους τυχερούς που θα γλυτώσουνε την αξέχαστη συντροφιά της εαρινής ίωσης..


Μπήκε ο Απρίλης σήμερα.. Μπήκαμε, λοιπόν, για τα καλά στην άνοιξη, αν κι άνοιξη δεν αποφασίζει ακόμη να κυριαρχήσει δυναμικά στο βουνό μας! Ακόμη τα ξύλα λαμπαδιάζουν στις μαντεμένιες ξυλόσομπες, ο γκρίζος τους καπνός χάνεται στο γκρίζο τ'ουρανού και τα μπουμπούκια των λουλουδιών διστάζουν να απλώσουν τα πέταλά τους... Μονάχα κάτι τολμηρά αγριολούλουδα, οι σκληραγωγημένες καμέλιες και τίποτα βιαστικά δεντράκια που βαρέθηκαν τόσους μήνες να στέκονται ξεγυμνωμένα και θλιβερά, ξεσηκώθηκαν να χρωματίσουν το χειμερινό τοπίο... Τα αγέρωχα πλατάνια του χωριού μόλις και πέταξαν τα πρώτα μικροσκοπικά φυλλαράκια τους...


Καλό μας μήνα, όμορφον Απρίλη!