έχω τραχανά απλωμένο..

Φέτος καλοκαιράκι δύσκολο, από πολλές απόψεις και για πολλούς, αλλά κι από πλευράς ελεύθερου χρόνου για μένα, μιας και δούλευα από το πρωί μέχρι τα ξημερώματα.. Έτσι ο Αυγουστιάτικος τραχανάς, όλο κι αναβαλλόταν, μέχρι να βρεθεί μια μέρα ελεύθερη, μιας κι η όλη διαδικασία είναι ιδιαιτέρως χρονοβόρα και χρειάζεται νά'χεις το νου σου από πάνω (δε λέει άδικα ο λαός μας, "έχει τραχανά απλωμένο!" για κάποιον που αδιαφορεί τελείως για τα υπόλοιπα γύρω του!!).. Κι έτσι μπήκε ο Σεπτέμβρης, ο Σεπτέμβρης με τις βροχές.. κι ενώ οι δουλειές συνέχιζαν να με κυνηγάνε κι ενώ ο καιρός δεν ήταν σύμμαχος, έπρεπε επιτέλους να "απλώσω" τον περιβόητο τραχανά της χρονιάς! Εξάλλου το γάλα (τυρόγαλο) που μού'χανε φυλαγμένο ήταν έτοιμο για χρήση και δεν έπαιρνε να το αφήσω να πολυκαιρίσει! Βροχές, ξεβροχές, προχθές το βράδυ αποφασίσαμε να τον ζυμώσουμε και στην ανάγκη να τον απλώσουμε την επομένη μέσα στο σπίτι. Κι έτσι και κάναμε, αρχικά, μιας κι ουρανός ήταν άγρια συννεφιασμένος κι η υγρασία ό,τι χειρότερο για το στέγνωμά του. Ευτυχώς, σήμερα, ο καλός Απόλλων φάνηκε με τα άρματά του, έστω κι ανάμεσα σε συννεφάκια, κι έτσι μπορέσαμε να τον λιάσουμε και να τον περάσουμε από το τρυπητό...

Τραχανάς, λοιπόν, για όποιους ενδιαφέρονται να φτιάξουν (ναι, για αυτούς τους μετρημένους στα δάχτυλα εννοώ..)..

Καθένας τον φτιάχνει ανάλογα με τις δικές του προτιμήσεις και τις τοπικές παραλλαγές. Κάποιοι, μάλιστα, τον στεγνώνουν στο φούρνο για να αποφύγουν την ταλαιπωρία, αλλά έχω ακούσει ότι στεγνώνει διαφορετικά και δεν έχει την ίδια νοστιμιά. Κάποιοι χρησιμοποιούν αλεύρι, κάποιοι σιμιγδάλι κάποιοι στάρι, άλλοι ανάμεικτα.. Άλλοι πάλι, αντί για φρέσκο γίδινο γάλα, γάλα του εμπορίου- καμία σχέση το αποτέλεσμα! Για τα δικά μου γούστα, οι περισσότεροι τραχανάδες που κυκλοφορούν σήμερα, είναι από άνοστοι έως και αηδία.. Οι συσκευασμένοι του εμπορίου μου αφήνουν γεύση από χαρτόνι ή άνοστη ξινίλα και κάποιοι σπιτικοί μια τραγική γιδίλα.. Κατ'εμέ, λοιπόν, ο νόστιμος τραχανάς (πέρα από το κατάλληλο κι εμπνευσμένο μαγείρεμα) παρασκευάζεται ως εξής:

1. Με γάλα φρέσκο από γίδια κι όχι βιομηχανοποιημένο (που τό'χουμε αφήσει να "ξινίσει", να πήξει,  τελος πάντων, να γίνει ένα πράγμα σαν τυρόγαλο) και συγκεκριμένα φτιαγμένο από άνθρωπο παστρικό, ώστε όλα νά'ναι πεντακάθαρα και να μη βρωμοκοπάει!

2. Με στάρι κοπανισμένο και σιμιγδάλι (κι από τα δυο, όχι μονάχα σιμιγδάλι να γίνεται σα σκόνη) κι όχι αλεύρι..

3. Λιασμένος έξω (κι όχι αφυδατωμένος στο φούρνο) μέρα με ηλιοφάνεια (όχι καύσωνα να αρπάξει το τυρόγαλο) και αεράκι, κατά προτίμηση.

4. Σκεπασμένος πάντα με τούλια όταν τον απλώνουμε (δε χρειάζεται να φάμε και τα υπολείμματα από τις μύγες που κυκλοφορούν- παρεπειμπτόντως, προς απομάκρυνση των μυγών βοηθούν και οι ανεμιστήρες! εμένα μου λύσανε τα χέρια!)

5. Στεγνωμένος καλά, ώστε να μπορεί να διατηρηθεί.

Κι έχουμε και λέμε:

Το προηγούμενο βράδυ ανακατεύουμε το τυρόγαλο με το στάρι και το σιμιγδάλι (Περιμένετε να σας πω αναλογίες; Με το μάτι το κάνω! Νά'ναι για τέσσερα κιλά γάλα πηχτό, ενάμιση στάρι και δυο, δυο και κάτι σιμιγδάλι;) ώστε να γίνει σαν νοτισμένο ζυμάρι, υγρό, όχι πολύ σφικτό. Το αφήνουμε σε μια λεκάνη σκεπασμένο με πετσετούλα.

Νωρίς το επόμενο πρωινό, στρώνουμε έξω σ'ένα μεγάλο τραπέζι καθαρό πάνινο τραπεζομάντηλο και τοποθετούμε κομμάτια από το μείγμα σε μέγεθος πλακουτσού κεφτέ. Από πάνω στερεώνουμε το τούλι.

Όταν αρχίσει λίγο να στεγνώνουν τα ζυμαράκια, τα γυρνάμε από την άλλη πλευρά κι ύστερα κόβουμε τα κομμάτια μας σε μικρότερα κι ακόμα μικρότερα. Μέχρι να γίνουν μπαλίτσες μικρές, αρκετά στεγνές ώστε να τις περάσουμε από το μεταλλικό τρυπητό, κι όχι τελείως ξερές ώστε να μην τρίβονται!

Τις περνάμε και τις ξαναπερνάμε, πιέζοντας και με το χέρι για να διαλυθούν. Ό,τι δεν περνιέται το απλώνουμε στην άκρη να στεγνώσει κι άλλο και να ξαναπεραστεί. Ό,τι περνιέται το απλώνουμε ξανά στον ήλιο να ξεραθεί.

Όλη αυτή η διαδικασία, γίνεται σιγά-σιγά και, συνήθως, χρειάζεται μια ολόκληρη μέρα. Αφού τον έχουμε τριμμένο, λοιπόν, και στεγνό, τον βάζουμε στο σπίτι και τον ξαναπλώνουμε σ'ένα τραπέζι για καμιά δεκαπενταριά μέρες ώστε να σιγουρέψουμε ότι έχει στεγνώσει για τα καλά και θα μπορέσει να διατηρηθεί. Οι παλιότεροι τον φυλάγαν σε υφασμάτινες σακούλες για να αερίζεται. Τώρα, συνήθως, τον κρατάμε σε γυάλες στο ψυγείο για πιο σιγουριά. Άντε, και του χρόνου, νά'μαστε καλά!

Υ.Γ. Όσο για το μαγείρεμά του, αφήστε τη φαντασία σας να προσθέσει πινελιές! Η κλασσική συνταγή του "άσπρου" τραχανά ή με μια κουταλίτσα πελτέ, δε λέει και πάρα πολλά. Μπορείτε να προσθέσετε άφθονα πολύ ψιλοκομμένα λαχανικά (πιπερίτσα, κολοκυθάκι), φρέσκια ντομάτα ή μπόλικο πελτέ, λίγο κρεμμυδάκι ή σκορδάκι (λίγο!), αρκετό βασιλικό.. κι ύστερα κομμάτα φέτας να λιώσουν ή τριμμένη κεφαλογραβιέρα.. Άλλοι τον προτιμούν με κρέας (εγώ δεν είμαι φίλος του κρέατος) κι εδώ οι γιαγιάδες, πολλές φορές, τον προσθέτουν στο μίγμα για τις πίτες (π.χ. κολοκυθόπιτες), για να τραβάει τα υγρά και να τις νοστιμίζει. Α! Και μην ξεχνάτε, τον τραχανά (τουλάχιστον το μη βιομηχανοποιημένο) πρέπει να τον ρίξουμε στην κατσαρόλα όσο το νερό είναι χλιαρό προς ζεστό, πριν βράσει, γιατί αλλιώς σβωλιάζει! 

Υ.Γ. 2  Νεότερη ανάρτηση για τον τραχανά, εδώ: Έχω τραχανά απλωμένο! (ταξίδι στη γεύση και στη λέξη!)