"Δεν υπάρχει εξυπνότερος άνθρωπος από τον ελεήμονα που δίδει γήινα, φθαρτά πράγματα και αγοράζει άφθαρτα, ουράνια." (Άγιος Παϊσιος)
Κι εκεί πού'χεις καλωσορίσει για τα καλά το φθινόπωρο και προετοιμάζεσαι υλικά και ψυχολογικά για το χειμώνα στο βουνό, ο ήλιος φλερτάρει το γαλάζιο της θάλασσας με τόσο πάθος και τέτοια μαεστρία που της δαμάζει την ανεμοδαρμένη ψυχή φανερώνοντας στα μάτια σου όλη την γαληνεμένη ομορφιά της, τόσο έντονη που, σαν νεράιδα του παραμυθιού, σε γητεύει και σε καλεί επίμονα ξανά κοντά της...
"Μην κοιτάζεις τα χρυσοκίτρινα φύλλα του φθινοπωριού και τα στοιβασμένα αράδια στην ξυλαποθήκη, άσε το κρασί μονάχο στο βαρέλι να λαμπικάρει και να σιγομουρμουρά και το πάπλωμα να παραπονιέται καταχωνιασμένο στο ερμάρι, ξέχνα σκοτούρες κι όλα τα καθημερινά κι έλα, όσο προλαβαίνεις, ν'ανταμώσεις τούτα τα πρασινογάλαζα νερά που αγκαλιάζει ο φωτοδότης..." σιγομουρμουρά τούτη η ξεμυαλίστρα κι εσύ ξεχνάς όλα για όσα μεριμνάς φτάνει μονάχα να μη χάσεις τούτο το σμίξιμο του όψιμου καλοκαιριού, τούτο το δώρο τ'ουρανού με γεύση αρμύρας...
"Η εξωτερική ησυχία, με τη διακριτική άσκηση, πολύ γρήγορα φέρνει και την εσωτερική ησυχία (την ειρήνη της ψυχής), η οποία είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για την πνευματική λεπτή εργασία , διότι, όσο απομακρύνεται κανείς από τον κόσμο, τόσο περισσότερο απομακρύνεται και ο κόσμος από μέσα του, και φυγαδεύονται τότε οι κοσμικοί λογισμοί, και εξαγνίζεται πια ο νους του ανθρώπου, και γίνεται άνθρωπος του Θεού." (Άγιος Παϊσιος)
Κάπως έτσι, κατέληξε τούτος ο Οκτώβρης να μεταμφιεστεί σε Αύγουστο του φθινοπώρου... Ή μήπως είναι ο Αύγουστος που κρύφτηκε στις φυλλωσιές του Οκτώβρη, μπας και πάρει μιαν ανασαιμιά γαλήνης, μακριά από την ανθρωποθάλασσα πού'χε κατακλύσει στις μέρες του το βουνό μας, και το ηλιόλουστο χαμόγελό του αστραποβόλησε και πρόδωσε το μασκάρεμά του; Πόσο, μα πόσο νιώθω τούτη την ανάγκη της βαβουριασμένης του ψυχής να ξεφύγει από τα πλήθη, τα ποδοβολητά, την οχλοβοή και τα μαρσαρίσματα!
Κάπως έτσι λοιπόν, κατέληξα να γευτώ την αρμύρα της θάλασσας ξανά και ξανά τούτο τον Οκτώβρη, όσο δεν κατάφερα να τη γευτώ τον πολύβουο Αύγουστο. Κι αν, καμιά φορά, τα σύννεφα ξεσηκώνονταν να πλέξουν τις δικιές τους ζωγραφιές στον τρούλο τ'ουρανού κι ο αγέρας θαρρούσε τότε πως θα μ'αποδιώξει, εγώ επέμενα να μην την αποχωριστώ και με πίστη μικρού παιδιού τα παρακαλούσα να παραμερίσουν.
"Εάν μπορούσαμε να βγαίναμε από τον εαυτό μας (από την αγάπη του εαυτού μας), θα βγαίναμε κι από την έλξη της γης και τότε πια θα βλέπαμε όλα τα πράγματα στην πραγματικότητα με το θεϊκό μάτι, καθαρά και βαθιά." (Άγιος Παϊσιος)
Τούτη η θάλασσα πότε αχνοφαίνεται χλωμή και σμίγει ανεπαίσθητα με το μουντό ουρανό σβήνοντας με γομολάστιχα θαρρείς τον ορίζοντα, πότε λαμποκοπά, φλερτάρει με τον ήλιο και μαρμαίρει εδώ κι εκεί, σαν να γεννιούνται από τα βάθη της μικρά αστέρια. Κι όταν πάλι καθαρίζει η άχλυ του νοτιά, τότε φορά τα βαθυκύανα φορέματά της, τα επίσημα και δεσποτικά, που μαγνητίζουν ακόμη και κείνα τα βλέμματα που πασχίζουν ν'αφουγκραστούν τα χρώματα πέρα απ'τον ορίζοντα. Κι αν ξεγελαστείς και πλησιάσεις πιο κόντα τούτα τα νερά γίνονται διάφανα αλλά και συνάμα σμαραγδιά, τόσο, μα τόσο λαχταριστά... να βυθιστείς σ'αυτά και να ξεχάσεις...
Πόσο τα μάτια, λοιπόν, μας ξεγελούν, πόσα παιχνίδια μας παίζουν τούτες οι αισθήσεις! Πόσες αποχρώσεις έχει στην παλέτα του ο Θεός για να χρωματίσει τούτα τα διάφανα νερά που κι ο μεγαλύτερος καλλιτέχνης δε θα μπορούσε, όσο κι αν πάλευε, ν'αναπαράγει! Πόσες αποχρώσεις, άραγε, να κρύβει μια ψυχή; Πόσες άυλες αποχρώσεις, άραγε, μας κρύβουν οι αισθήσεις;
"Το θαύμα είναι μυστήριο και το μυαλό δε μπορεί να το ερμηνεύσει, αλλά μόνο ζήται. Για να ζήσει κανείς τα μυστήρια, θα πρέπει να απεκδυθεί τον παλιό του άνθρωπο, να επανέλθει κάτά κάποιο τρόπο στην πρώτη κατάσταση προ της πτώσεως, να έχει την αθωότητα και απλότητα, για να είναι η πίστη του ακλόνητη, και να πιστεύει απόλυτα ότι στο Θεό δεν υπάρχει τίποτε που να μη μπορεί να το κάνει. Όταν προχωρήσει κανείς στην αρχή με πίστη, χωρίς αμφιβολία, σιγά-σιγά θα έχει γεγονότα μικρά και μεγαλύτερα και τότε πια θα γίνει πιο πιστός, ζώντας τα θεία μυστήρια από κοντά, και τότε γίνεται θεολόγος, διότι δεν τα έπιασε με το μυαλό, αλλά τα έζησε στην πραγματικότητα." (Άγιος Παϊσιος)
Σήμερα τούτος ο γλυκός ο φετινός Οκτώβρης μοιάζει σαν να μελαγχόλησε ξαφνικά. Ο ήλιος κρύφτηκε εντελώς κι έτσι μας αποκάλυψε όλη την ιδιοσυγκρασία του. Η ξυλόσομπα άρχισε να γουργουρίζει σιγανά και τα καφεδιά πλατανόφυλλα δε φαντάζουν πια παράταιρα στο τοπίο. Κι εγώ απέμεινα συντροφιά με τους λογισμούς μου ν'αποζητώ κείνο το χάδι που δεν το χωρά ο ορίζοντας, κείνη την κρυμμένη απόχρωση που αχνοφαίνεται μοναχά με τα μάτια του νου, που χρωματίζει μοναχά το άυλο...
"Η εξωτερική (κοσμική) δυστυχώς μόρφωση συνέχεια παραμορφώνει τους ανθρώπους, ακόμη και αυτή την όμορφη φύση του Θεού, και κάνει αφύσικη τη ζωή των ανθρώπων με το άγχος που τους προσθέτει συνέχεια [...] Όσοι δίνουν τα πρωτεία στην εσωτερική τους μόρφωση (της ψυχής) και χρησιμοποιούν και την εξωτερική μόρφωση για την εσωτερική, αυτοί γρήγορα μεταμορφώνονται πνευματικά, εάν ασκούνται και πνευματικά, και τότε βοηθούν πολύ κόσμο θετικά, διότι βγάζουν τον κόσμο από το άγχος της κολάσεως και τον οδηγούν στην Παραδεισένια αγαλλίαση. [...] Οι εσωτερικοί άνθρωποι, επειδή έχουν ταπείνωση, είναι τα αληθινά αστέρια που κινούνται ιλιγγιωδώς, αλλά αθόρυβα και ταπεινά, χωρίς να καταλαβαίνει κανείς πώς κινούνται, ενώ είναι μεγάλοι πλανήτες. Κρύβονται δε και στα βάθη του ουρανού και δίνουν την εντύπωση στους ανθρώπους ότι είναι αναμμένα κανδηλάκια με ταπεινό φως." (Άγιος Παϊσιος)
Εξάλλου, ακόμη και στον αισθητό κόσμο μας η ομορφιά, όπως κι η αγάπη, φωλιάζει στα πιο απλά....
"Η εσωτερική αγάπη πληροφορεί, διότι γλυκαίνει και όλο τον εξωτερικό ακόμη άνθρωπο και τον ομορφαίνει με τη θεία Χάρη, η οποία δεν κρύβεται, γιατί ακτινοβολεί." (Άγιος Παϊσιος)
"Ο κάθε άνθρωπος, φυσικά, θα πληρωθεί από το αφεντικό που εργάστηκε." (Άγιος Παϊσιος)
Καλό φθινόπωρο!
(Σημ. Τα αποσπάσματα από τις "Επιστολές" Αγίου Παϊσίου του Αγιορείτου, εκδόσεων Ιερού Ησυχαστηρίου "Ευαγγελιστής ο Ιωάννης ο Θεολόγος")