"Είναι για τον Άγιο-Αντώνη!"

"Προσοχή στο χειμώνα!

Σ'τσι δεκαφτά του Γεναριού

είναι, κυρά μ', τ'Αγι-Αντωνιού.

Τοτεσάς, κυρά Μαντόνα,

είν' η φούρια του χειμώνα!"

έτσι ξεκινάει ο λαογράφος μας Δημήτριος Λουκάτος ("Συμπληρωματικά του χειμώνα και της άνοιξης") την αναφορά του στον Άγιο Αντώνιο... Και συνεχίζει:

"Το ανώτατο όμως αυτό κρύο σημαίνει και κάποιο ξεθύμασμα. Γι'αυτό και κάποτε παρηγορούν:

Απ' τ' αγι-Αντωνιού και πέρα

δώσ' του φουστανιού σ'αέρα!

όπου δεν πρέπει να ξεχνάμε και το αρχόμενο Καρναβάλι."

Όπως και νά'χει, σήμερα το κρύο είναι ιδιαίτερα τσουχτερό, εδώ στο βουνό των Κενταύρων, που επιτέλους το τοπίο μοιάζει χειμωνιάτικο, μετά από μια ασυνήθιστη καλοκαιρία που συνόδεψε τις μέρες των εορτών κι είχε ως αποτέλεσμα, ν'ανθίσει χριστουγεννιάτικα η ροζ μου καμέλια και να ξεπεταχτούν μες στο πυκνό χορτάρι, ένα σωρό ανοιξιάτικα ανθάκια..  Κι επειδή, όπως αναφέρει κι ό έτερος λαογράφος μας, ο Πολύδωρος Παπαχριστοδούλου, στα θρακιώτικα διηγήματά του ("Χριστουγεννιάτικα και Πρωτοχρονιάτικα διηγήματα"), "Το χιόν' είν' μπερεκέτ'" και:

... καιρός είναι να δούμε και τη "φούρια του χειμώνα"!

Κι ας επιστρέψουμε στον Άγιο-Αντώνη που, παρεμπιπτόντως, πέθανε και σε ηλικία 105 ετών (τώρα τό'δα αυτό!)! Ο λαός μας, λοιπόν, σε διάφορες περιοχές και, κυρίως στας Αθήνας παλιότερα, θεωρούσε πως τη μέρα της εορτής του πρέπει να τηρείται αυστηρή αργία. Καταγράφει ο Φίλιππος Βρετάκος ("Οι δώδεκα μήνες του έτους και αι κυριώτεραι εορταί των"):

"Εις τας Αθήνας υπήρχε το έθιμον: "Εγύριζαν τα μεντέρια (στρώματα καναπέ) και εσάρωναν όλον το σπίτι' άλλην εργασία δεν έκαμνον (την ημέραν δηλ. του Αγίου Αντωνίου), διότι:

Κόρη 'ζύμωσε, ξαγκωνιάστηκε'

κόρη έπλινε, ξεχεριάστηκε'

κόρη λούστηκε, 'κάη η κοφή της'

κόρη ζήλωσε, σπυριά φύτρωσε'

κόρη σάρωσε, λογάρι ευρήκε" (Δ.Γρ.Καμπούρογλου, "Ιστορία των Αθηνών", Αθήναι 1889)."

Το νου σας λοιπόν!

Και προσθέτει ο Δ.Λουκάτος: "Υπάρχει και κατάρα: Κακή ριπή τ' Αγι' Αντωνιού (να σ'εύρει) δηλαδή το δυνατό κρύο της ημέρας του.

Είναι όμως και δαιμονοδιώκτης ο άγιος, γι' αυτό λέγανε για τους τρελούς ή ιδιότροπους, πως "είναι για τον Άγι-Αντώνη" (Πολίτης, Παροιμ.Α 227)."

χμμμμ... Από τρελούς, άλλο τίποτα στις μέρες μας... Βοήθειά μας, λοιπόν... και χρόνια πολλά στους εορτάζοντες!!!