πεταλώνοντας τ'άλογα

Ίσως οι  Κένταυροι να κρύφτηκαν εδώ και χρόνια, βαθιά μέσα στις σπηλιές τους στο δασωμένο βουνό, στο εινοσίφυλλον Πήλιο, ίσως ο  Χείρων νά'γινε αστερισμός και να μας άφησε για οδηγό μοναχά τα μισοσβησμένα χνάρια του κι ένα μακρινό ποδοβολητό που συντροφεύει εκείνους που θυμούνται ν'αφουγκράζονται στις μοναχικές διαδρομές τους, όμως βουνό των Κενταύρων δίχως άλογα δε γίνεται... Κι ίσως ό,τι πιο μαγευτικό μπορεί να σου χαρίσει ο τόπος τούτος είναι μια νυχτερινή πορεία, κάτω από τα αστέρια, καβάλα στ'άλογα με κάποιον που αγαπάς...
Κι αν ξεκινήσεις τέτοιες βόλτες, άντε να σου κάνει καρδιά να τις σταματήσεις! Μοναχά σαν φαγωθούν τα πέταλα και ψάχνεις απεγωσμένα να βρεις εύκαιρο πεταλωτή, πριν φας τη γλίστρα αγκαλιά με το άλογο σε καμιά απότομη κατηφοριά! Κι έτσι ξεκινά η διαδικασία του πεταλώματος, που είναι απαραίτητο, καθώς "Η πετάλωσις αφ'ενός προστατεύει την οπλήν του ζώου από φθοράς εκ τριβής κλπ, και εξασφαλίζει την διατήρησιν του κανονικού σχήματός της, προλαμβάνουσα τυχόν παραμορφώσεις, αφ'ετέρου συμβάλλει εις την θεραπείαν παθολογικών τινών παραμορφώσεων της οπλής." ("Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν "Ηλίου""). Αλλά θέλει ιδιαίτερη προσοχή, ο τεχνίτης νά'ναι πρώτος μάστορας, να μην τυχόν και πληγώσει το ζώο και του προκαλέσει βλάβες.
Να καθαριστεί καλά η οπλή, να κοπεί το νύχι, να προσαρμοστεί σωστά το κατάλληλο σε μέγεθος πέταλο...

Εδώ συνηθίζουν να χρησιμοποιούν δυο ειδών πέταλα. Την "πλάκα" που είναι σαν στρογγυλεμένο πλακίδιο και καλύπτει όλο το πέλμα του αλόγου, για να προστατεύει τα ζώα που κινούνται στα καλντερίμια ή που μεταφέρουν υλικά σε οικοδομές κι εργαστήρια (από τις πέτρες, τυχόν καρφιά, κ.α.) και τον "αλτσά", το γνωστό μας ημικυκλικό έλασμα, που προτιμάται για βόλτες στην άσφαλτο και κρατάει πιο σταθερό το άλογο ώστε να μην γλιστρήσει, ειδικά στις κατηφοριές.

Προσοχή και πλήθος εργαλεία για να εφαρμοστεί σωστά το καινούριο παπουτσάκι του αλόγου στην οπλή, χωρίς να το πληγώσουν τα καρφιά...

Πέταλο, λοιπόν, από το αρχαιοελληνικό πέταλον και το πετάννυμι που σημαίνει απλώνω, ανοίγω, εκτείνω. Από την ίδια ρίζα "ΠΕΤ-" και τα πέτομαι, πετάω, πτερό... έτσι όπως απλώνουν τις φτερούγες τους τα πουλιά και διασχίζουν τον ουρανό...

Πέταλον:

1. Το φύλλον // Επί ανθέων, το φύλλον της στεφάνης του άνθους // γεν. τα άνθη // μτφ."ευδαιμονίας πέταλον", επί του εκ κλάδων ελαίας στεφάνου των Ολυμπιακών αγώνων // "νεικέων πέταλα", φιλόνικοι ψήφοι // "ωκεανού πέταλα", αι πηγαί
2. το πεπλατυσμένο μετάλλινον έλασμα, το έχον σχήμα φύλλου // μτφ.πύρινα πέταλα, οι αστέρες // ομ.μτφ. η φέτα // ειδ.ανατομ. παν μόριον πεπλατυσμένον συνιστάμενον εξ οστεϊνης ή χονδρώδους ουσίας είτε εξ ινώδους ιστού
3. νεώτ.κ.δημ. σιδηρούν έλασμα προσηλούμενον επί της πελματικής επιφανείας της οπλής των ιπποζυγίων

("Μέγα Λεξικόν όλης της Ελληνικής Γλώσσης", Δ.Δημητράκου)

Το απλωμένο, το φύλλο, το πεπλατυσμένο, το πέταλο των λουλουδιών, των δέντρων και των αλόγων.. μια λέξη που πρωτοσυναντάμε στον Όμηρο... (Οδ.τ520):

Και σε απόδοση στη νεοελληνική, του Κώστα Δούκα: