Κυριακή 10 Ιουλίου 2022

Τα τζίνια της αυλής

 


Πρέπει νά'ταν του Σταυρού που μας είχε καλέσει για καφεδάκι. Θαύμασα την περιποιημένη αυλή -ούτε ένα τόσο δα φυλλαράκι λησμονημένο- και τα λουλούδια. Κι αμέσως η ματιά μου καρφώθηκε σ'αυτά! Από παιδί είχα να τα συναπαντήσω! Μια χρονιά μοναχά βρήκα κάποια σε κάτι φυτώρια, μα ήταν αλλιώτικα, σαν καημένα' δεν παίρναν μπόι σαν και τούτα - μόνο τόσο όσο, θαρρείς, για να στέκονται στο γλαστράκι τους χωρίς να λυγάνε- και, ύστερα, τόσο φιλάσθενα - γρήγορα σταχτιάσαν κι αρρωστήσανε.

Έτρεξα να τη ρωτήσω:

"Έχεις τζίνια;!!"

"Τί τζίνια; Ποιά λες;"

"Τα λουλούδια, αυτά τα ψηλά με το μεγάλο ανθό. "

"Τις ντάλιες λες;"

"Όχι καλέ! Τ'άλλα. Εκεί!"

"Τους κεφαλάδες λες! Κεφαλάδες τα ξέρουμε εμείς!"

"Εγώ τζίνια τα ξέρω. Μας τα φύτευε η Δόξα όταν ήμουν παιδί. Είναι εκείνα τα ντόπια; Ρίχνεις σπόρο;"

"Ναι."

"Θα μου κρατήσεις να φυτέψω;"

"Θα σου κρατήσω."

Κι έτσι όταν μπήκε η άνοιξη, μαζί με τα κηπευτικά, έσπειρα με δέος πραγματικό και τα τζίνια μου και περίμενα να μεγαλώσουν. Δεν τά'σπειρα απ'ευθείας στο αυλάκι όπως έκανε η Δόξα και τα βρίσκαμε να ξεπροβάλουν τα κορμάκια τους καθώς ερχόμαστε για το καλοκαίρι, αλλά σ'ένα τελάρο πρώτα μέχρι να ξεπεταχτούν, από φόβο μη μου χαθούν, μην μπερδευτούν μ'αγριοχόρταρα, μην κάτι τα ενοχλήσει και δυσκολευτούν να ριζώσουν.

Και νά'τα τώρα, μετά από τόσα χρόνια, ξαναβρήκαν τη θέση τους κάτω από την αυλή του μικρού σπιτιού, να πασχίζουν να την ξεπεράσουν με το μπόι τους και να χρωματίζουν μ'όλες τους τις γλυκές αποχρώσεις το καλοκαίρι μου! 



Με ρώτησε ένας γέροντας: "Βλέπεις κακές εικόνες στην τηλεόραση... στο διαδίκτυο;" κι εγώ είχα απομείνει να τον κοιτάζω, μιας και δεν πήγε ο νους μου σε κάτι πονηρό, μα μοναχά αναλογιζόμουν πόσες "κακές" εικόνες ξεπροβάλλουν καθημερινά στα μάτια μου, η μια μετά την άλλη με το που θ'ανοίξω οποιοδήποτε μέσο επικοινωνίας. Και καλά, την τηλεόραση την έχω ξεχασμένη, αλλά και στο διαδίκτυο που θα περιηγηθώ τούτες οι εικόνες με κατακλύζουν ασταμάτητα: Αδικίες, βία, παραλογισμοί, ανωμαλίες, βιασμοί κι εκβιασμοί, δολοφονίες και ξυλοδαρμοί, πικρόχολοι και κακόψυχοι σχολιασμοί, φρίκη και ξεφτίλα της ανθρωπότητας... "Πώς να μη δω κακές εικόνες;" αναλογιζόμουνα. Δεν ξέρω πως μπορεί να ερμήνευσε τη σιωπή μου, αλλά αμέσως με συμβούλεψε: "Να μη βλέπεις κακές εικόνες, κορίτσι μου..."

Τριγύρω το χάος- κι ας με πει όποιος θέλει υπερβολική- και νιώθω να σκαλίζω μέσα σε τούτη τη βρωμιά να δω κάποιο κρυμμένο ανθάκι, ένα αληθινό χαμόγελο κι ένα καθαρό βλέμμα. Μιας και καθετί αγνό πλέον λασπολογείται τόσο άγρια, καλύπτεται με τόσο μένος και φανατισμό που μοναχά αναζητώντας την ευωδιά του μπορείς να το εντοπίσεις... 

Σ'έναν κόσμο που παραδόθηκε στο φόβο και καλλιέργησε τα πιο άγρια ένστικτά του για να τον αντιμετωπίσει, σε μια ρωμαϊκή αρένα ανθρωποφαγίας με πλαστούς και κίβδηλους ηθικισμούς και δικαιωματισμούς, σ'έναν κόσμο που καταρρέει ροκανίζοντας τις ρίζες και τις αξίες του στο όνομα μιας επίπλαστης καλοπέρασης, σε μια ανθρωπότητα που επιλέγει τα δεσμά στο όνομα της ελευθερίας, που έχει αποδεχτεί ως κοινή λογική τον παραλογισμό κι ως ζωή την επιβίωση, σε έναν κόσμο που έχει παραδοθεί στην πτώση του σφραγίζοντας με βουλοκέρι τα ώτα του μην τυχόν και μια κραυγή αλήθειας τον ξεβολέψει και χρειαστεί να δρασκελίσει δυο βήματα ανήφορο, που μαστιγώνει ό,τι στέκεται εμπόδιο στην κατρακύλα, που συνήθισε στα σκοτάδια και τον τυφλώνει το φως, προτιμώ να εστιάζω στην εικόνα από τα τζίνια της αυλής μου και να πορεύομαι σε κείνο το μονοπάτι της αυλής της μακαρίτισσας της κυρα-Δόξας με τ'αμέτρητα πολύχρωμα λουλούδια μες στις φρεσκοβαμμένες γλάστρες δεξιά κι αριστερά, με την ευωδιά και την απλότητα και νοικοκυροσύνη μιας άλλης εποχής που, όσα στραβά και να της καταλογίσει κανείς, οι λέξεις ακόμη κρατούσαν το νόημά τους και δεν είχαν στεφθεί άρχοντες η απόλυτη σύγχυση κι ο παραλογισμός. Γιατί:

"-Κι αν ήταν ανάγκη να παραβγεί μ'εκείνους τους παντοτινούς εκεί κάτω δεσμώτες λέγοντας τη γνώμη του για κείνες τις σκιές, ενώ ακόμη δε θα καλοδιάκρινε πριν αποκατασταθεί τέλεια η όρασή του, γιατί βέβαια δε θα χρειάζονταν και πολύ λίγος καιρός να ξανασυνηθίσει, δε θα τους έκανε να σκάσουν στα γέλια και δε θά'λεγαν γι'αυτόν πως γύρισε από κει πάνω π'ανέβηκε με χαλασμένα τα μάτια, και πως δεν αξίζει τον κόπο ούτε να δοκιμάσει κανείς ν'ανεβεί εκεί πάνω, κι αν κανείς επιχειρούσε να τους λύσει και να τους ανεβάσει, δε θα ήταν ικανοί και να τον σκοτώσουν ακόμα, αν μπορούσαν να τον πιάσουν στα χέρια;"
(Βλ. το σπήλαιο και οι δεσμώτες, Πλάτων, «Πολιτεία», βιβλίο Ζ', μετάφραση Ι.Γρυπάρη)

Επίκαιρο όσο ποτέ μου φαίνεται σήμερα το "σπήλαιο του Πλάτωνα". Κι ίσως το πιο τραγικό είναι ότι ο σημερινός άνθρωπος, ακόμη και διαβάζοντας τούτη την παραβολή (που το πιο πιθανό είναι να βαρεθεί ακόμη και να την αναγνώσει), δε θα μπορέσει ούτε καν να διδαχτεί κάτι απ'αυτήν γιατί έχει θρέψει τόσο εγωισμό μέσα του που θα του φανεί αδιανόητο έστω και να αναρωτηθεί μήπως κι εκείνος είναι ένας από τους δεσμώτες στα σκοτάδια, παρά θα θεωρήσει αυτόματα πως τούτο αφορά μοναχά τους διπλανούς του.



Αν βρισκόμαστε κάπου ανάμεσα στους στίχους της Οδύσσειας τώρα, αν ταξιδεύαμε παρέα με τον Οδυσσέα, μάλλον θα παραδέρναμε στα στενά της Σκύλλας και της Χάρυβδης, αφού πρώτα κατασπαράξαμε τους γλυκούς λωτούς της λησμονιάς, ανοίξαμε τον ασκό του Αιόλου, σαγηνευτήκαμε από την Κίρκη που μας μετέτρεψε σε άλογα τετράποδα κι αφεθήκαμε στο πλάνο τραγούδι των Σειρήνων. Στον οίκο μας κάνει κουμάντο ο Αντί-νοος (ο νους, του νοός) κι οι υπόλοιποι φιλήδονοι και θρασείς μνηστήρες κι ο γιος μας έχει αποδεχτεί την κατάσταση σιωπηλά....

 Κι αν κοπιάζοντας ο Οδυσσέας κατόρθωσε κι επέστρεψε στην Ιθάκη του κι είχε τη φρόνηση να τοξεύσει πρώτον τον Αντί-νοο για να βάλει σε μια τάξη το παλάτι του, πόσοι εταίροι του σώθηκαν; Ουδείς...

 ἀλλ' οὐδ' ὧς ἑτάρους ἐρρύσατο, ἱέμενός περ·
αὐτῶν γὰρ σφετέρῃσιν ἀτασθαλίῃσιν ὄλοντο,
νήπιοι, οἳ κατὰ βοῦς Ὑπερίονος Ἠελίοιο
ἤσθιον· αὐτὰρ ὁ τοῖσιν ἀφείλετο νόστιμον ἦμαρ. 

(Οδύσσεια Ομήρου α6-9)

- Πώς να μη βλέπω κακές εικόνες γέροντα; Το κακό το αφήσαμε να αμοληθεί παντού. Κι ενίοτε το βαπτίζουμε και καλό. Και βουτάμε στην κολυμπήθρα του τα παιδιά μας.... Ονομάσαμε ευλογία το εύκολο, το άνευ κόπου και καταλήξαμε εξαντλημένοι κι άδειοι να πνιγόμαστε στη ζωή μας που βάλτωσε. 

"Η ασκητική ζωή και οι ιδρώτες που την συνοδεύουν επινοήθηκαν από τους εραστές της αρετής, απλά για να αποτινάξουν από την ψυχή τους τα σάπια εκείνα στοιχεία της απάτης, που αυτοεγκαταστάθηκαν μέσα της μέσω των παγίδων των πέντε αισθήσεων. Δεν είναι σαν οι αρετές να εισάγονταν απ'έξω ως κάτι καινούριο, επειδή αυτές είναι ήδη μέσα μας από τη στιγμή της δημιουργίας μας. Ώστε όταν η απάτη εκδιωχθεί εντελώς από την ψυχή, τότε αυτή αφήνει να φανεί η λαμπρότητα και το μεγαλείο των φυσικών της αρετών. Έτσι την ασκητική ζωή δεν την ακολουθεί κανείς ούτε για να εισαγάγει ούτε για να δημιουργήσει αρετές, αλλά για να εξοστρακίσει (από την ανθρώπινη φύση) οτιδήποτε ο Θεός ουδέποτε εμφύτευσε ούτε δημιούργησε μέσα μας. Άρα, εκείνος που δεν είναι τρελός, είναι σώφρων κι εκείνος που δεν είναι ούτε δειλός, ούτε παράτολμος, αυτός είναι γενναίος και δυνατός. Συνεπώς, με την απομάκρυνση όλων των εμποδίων που αντιμάχονται τη φύση, παραμένουν και αναδεικνύονται μόνο τα συμβατά και συγγενεύοντα με αυτήν στοιχεία. Είναι ακριβώς το ίδιο πράγμα με το να κάνουμε φανερή τη φυσική γυαλάδα και λαμπρότητα τψν ράβδων του σιδήρου απομακρύνοντας όλη τη σκουριά από την επιφάνειά τους." (Αγίου Μαξίμου Ομολογητού, από τη "Θεολογία της Φύσεως", εκδ. Αρμός)

 


Χαρά μικρού παιδιού με συνεπήρε όταν είδα τα κεφαλάκια τους ν'ανθίζουνε! Πόσες, μα πόσες αποχρώσεις! Κι άλλα με πέταλα πυκνά σε στρώσεις, άλλα πιο ντελικάτα, λεπτά. Κι όλα να πασχίζουν ακόμη να ξεπεράσουν το επίπεδο της αυλής. Να τη φωτίσουν με τα χρώματα και τα χαμόγελά τους... Να πλησιάσουν το φως του ήλιου. . Έτσι απλά, αληθινά κι ανόθευτα ακολουθώντας τη φύση τους... Κάπως έτσι αν μεγαλώναμε κι εμείς....

11 σχόλια:

  1. Τζίνια τα λέμε κι εμείς κι έχω να τα δω πολλά χρόνια. Η τελευταία φορά ήταν στην αυλή του πατρικού μου. Μετά τίποτα. Μικροί πολύχρωμοι ήλιοι που άστραφταν στο φως. Τι όμορφη εικόνα Όλγα μου! Πόσα χρόνια με γύρισες πίσω!
    Αυτά να κοιτάς και τις ορτανσίες σου και όλα τα λουλούδια της αυλής σου γιατί η ασχήμια περισσεύει εκεί έξω και δεν είναι μπορετό να την αντέξει για πολύ ο φυσιολογικός άνθρωπος. Αντίσταση είναι να κοιτάς την ωραία απλότητα. Κι εσύ φροντίζεις να περιβάλλεσαι πάντα απ' αυτήν. Επιλογή μας είναι οι "φυγές" ή αν θες αλλιώς, οι "άμυνές" μας. Κι εσύ διαλέγεις τις καλύτερες.
    Σ' ευχαριστώ πολύ για το υπέροχο κείμενό σου. Με παρηγορεί η σκέψη πως υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που αρκούνται στην αληθινή απλότητα.
    Να είσαι καλά, να χαίρεσαι τον όμορφο δικό σου κόσμο.
    Σε φιλώ γλυκά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κι εγώ γύρισα κι εσένα γύρισα... Πλάκα-πλάκα τα ξανάδα σε φυτώρια χθες και φαίνονταν ακμαιότατα! Ένα-ένα σε γλαστράκια. Αλλά δεν ξέρω αν έχουν τις ίδιες αντοχές...
      Όπως τα λες, δεν αντέχεται αυτό εκεί έξω από φυσιολογικό άνθρωπο... Δεν ξέρω αν "διαλέγω" τις καλύτερες άμυνες, πάντως κάνω ό,τι μπορώ! Πάντα ήμουν της απλότητας, αλλά όσο μεγαλώνω αισθάνομαι όλο και περισσότερο το μεγαλείο της... Εμείς τά'χουμε κάνει όλα πολύπλοκα και φτάσαμε σε όλη τούτη την ασκήμια...
      Να είσαι καλά Μαρία μου, καλή σου μέρα!

      Διαγραφή
  2. Πολύ όμορφα λουλούδια, Όλγα μου. Προσπάθησα εδώ να τα κρατήσω σε γλάστρα στον παλιό κήπο του πατρικού αλλά δεν τα κατάφερα και δεν ξέρω γιατί. Ίσως κάτι δεν πήγε καλά.
    Όσον αφορά τις άλλες σου αναφορές, δεν μπορώ να πάω σε κάτι κόντρα. Δυστυχώς είναι μια τραγική αλήθεια οι αναφορές σου σε αυτό που, καθημερινά, ζούμε.
    Την καλησπέρα μου και όμορφες οι καλοκαιρινές σου στιγμές.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλημέρα Γιάννη. Κρίμα που δεν κατάφεραν. Ίσως όμως ξαναβρείς σπόρο ή φυτά. Να είσαι καλά.

      Διαγραφή
  3. Ολγα μου πως να μην δεις άσκημες εικόνες αφού είναι αυτές που μας περιβάλουν πια...
    Ομως ας είναι η επιλογή μας όπως το κάνεις εσύ να βλέπουμε την ομορφιά όπου και να υπάρχει γύρω μας όπως ένα λουλούδι, πόσο μάλλον όταν είναι αυτά τα υπέροχα λουλούδια που με τα χρώματα τους ομορφαίνουν τον κόσμο μας...
    Εδω στην Κρήτη τα λένε Ζενίες, και υπάρχουν στα φυτώρια...αλλά δεν ξέρω αν είναι όπως τα δικά σας...όπως και να είναι η ομορφιά τους γεμίζει την ματιά μας!!
    Εύχομαι να την απολαμβάνεις, δεν είναι τυχαίο που ένα και μόνο λουλούδι, βλέποντας το σε γεμίζει τρυφερότητα...
    Να περνας όμορφα με ότι κάνεις Ολγα μου, καλο σου ξημέρωμα🌙 φιλιααα!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πρέπει να γίνουμε μέλισσες, Σμαραγδούλα μου, ν'αναζητάμε τα ευωδιαστά άνθη, μέσα σε όλα αυτά που μας περιβάλλουν...
      Ζενίες στην Κρήτη κι όπως μου είπαν Ζήνιες στην Κύπρο. Είναι πανέμορφα, όπως και νά'χει! Το "τζίνια", βέβαια, μου φέρνει στο νου και το λυχνάρι του Αλαντίν και με γοητεύει περισσότερο!
      Να είσαι καλά Ρούλα μου, σ'ευχαριστώ..

      Διαγραφή
  4. Πρώτα απ' όλα Χρόνια Πολλά, Χρόνια καλά κι ευλογημένα, με υγεία, δύναμη, καθαρή σκέψη (ποτέ δεν σου έλλειψε) τρυφερή καρδιά, ανήσυχο πνεύμα, άπειρα χαμόγελα, αισιοδοξία (υστερνή, γιατί όχι) κι ένα δράμι ελπίδα, τόσο όσο να κάνει καλύτερη τη μέρα μας! Πολύχρονη Όλγα μου! Να σε χαιρόμαστε!
    Καλημέρα!
    Φιλιά!

    (για τα τζίνια σου θα επανέλθω........)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σ'ευχαριστώ, Αννίκα μου, για τούτο το μπουκέτο ευχών!!! Να είσαι καλά! Φιλιά!

      Διαγραφή
  5. "Κι έτσι όταν μπήκε η άνοιξη, μαζί με τα κηπευτικά, έσπειρα με δέος πραγματικό και τα τζίνια μου και περίμενα να μεγαλώσουν. Δεν τά'σπειρα απ'ευθείας στο αυλάκι όπως έκανε η Δόξα και τα βρίσκαμε να ξεπροβάλουν τα κορμάκια τους καθώς ερχόμαστε για το καλοκαίρι, αλλά σ'ένα τελάρο πρώτα μέχρι να ξεπεταχτούν, από φόβο μη μου χαθούν, μην μπερδευτούν μ'αγριοχόρταρα, μην κάτι τα ενοχλήσει και δυσκολευτούν να ριζώσουν.

    Και νά'τα τώρα, μετά από τόσα χρόνια, ξαναβρήκαν τη θέση τους κάτω από την αυλή του μικρού σπιτιού, να πασχίζουν να την ξεπεράσουν με το μπόι τους και να χρωματίζουν μ'όλες τους τις γλυκές αποχρώσεις το καλοκαίρι μου! "

    Πόση ομορφιά!
    Κρίμα που δεν έχω αυτή τη δύναμη.
    Να σαι καλά σε φιλώ :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Εσύ δεν έχεις δύναμη, Μάνια μου; Εσύ έχεις σποράκια ζωντανά που τα κάνεις να χαμογελούν! Μπορείς να γελάς και να τσακώνεσαι με το παιδί μέσα σου! Καταφέρνεις και νιώθεις την ομορφιά με δυο λέξεις μου! Πώς δεν έχεις;
      Να μου είσαι καλά! Κι όλα να πάνε κατ'ευχήν τελικά....

      Διαγραφή
    2. :) Για τον τρόπο που εκφράζεις τον πλούτο των συναισθημάτων σου λέω, για τη συγγραφή σου που γεμίζει τον αναγνώστη εικόνες, τροφή για σκέψη, έμπνευση :)

      Διαγραφή