Σάββατο 2 Νοεμβρίου 2019

Κρόκινα στρωσίδια και Ηώς κροκόπεπλος...

"...Αὐτά'πε ὁ Δίας κι ἔσυρε τσ'ἀγκάλες τὴν καλή του'
νιόβγαλτη χλόη ἡ θεία Γῆ ἀπό κάτω τους φυτρώνει,
καὶ μὲ τριφύλλι ὁλόδροσο, κρόκους καὶ κρίνα στρώνει
πυκνά πολύ καὶ μαλακά, σὰν στρῶμα ὅπως νὰ στρῶσαν,
μὴν κείτουνται ἔτσι κατὰ γῆς, καὶ πάνω ἐκεὶ ξαπλῶσαν.
Πανώριο σύννεφο χρυσό γυροῦ τους τοὺς σκεπάζει,
χρυσοσταλίδες λαμπερές ποὺ κάτω ἀργοσταλάζει..."
(Ομήρου Ιλιάς Ξ346-351
απόδοση: Γεωργίου Ψυχουντάκη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης)


Κάποτε, ούτε θυμάμαι πόσα χρόνια πριν, κάποιος γνωστός της μάνας μου της έδωσε δυο-τρεις βολβούς από κρόκους. Η μάνα μου για να τους προστατεύσει από την τρελή βλάστηση του "εινοσίφυλλου" βουνού, για να μη μπερδευτούν με διάφορα ζιζάνια του κήπου και ξεπατωθούν αντάμα τους, τους παράχωσε σε μια κρυμμένη γωνιά, σε μιαν ακρίτσα χώματος ανάμεσα στις ξερολιθιές στο πίσω μέρος του σπιτιού. Μια γωνιά ξεχασμένη... Μια στις τόσες αναρωτιόμαστε τί τάχα απέγιναν εκείνοι οι βολβοί κι αν κάποτε ευδοκιμούσαν, αλλά όποτε ρίχναμε ματιές μόνο λιγοστά αγριόχορτα αντικρύζαμε στο σημείο. Ώσπου πέρσι αποφάσισε να σκαλίσει το χώμα να δει τί θα βρει. Και βρήκε μια φούχτα μικρούς βολβούς που ενθουσιασμένη μου τους έδωσε και τους φυτέψα σ'ένα σπασμένο πιθάρι στον κήπο, να τους έχουμε κατά νου, να δούμε αν κάνουν κέφι ν'ανθίζουνε στα μέρη μας! Σάμπως τους ταλαιπώρησε όμως η πρόσφατη μετακόμιση κι εκείνη τη χρονιά μοναχά τα λεπτά πράσινα φυλλαράκια τους ξεπρόβαλλαν. Φέτος όμως, λίγες μέρες πριν, την ακούω να με φωνάζει "Έλα να δεις! Έλα! Έλα!"


Κρόκος, ομηρικός, λοιπόν, που τον προτίμησε ο Δίας για στρωσίδι καθώς θα πλάγιαζε με τη θεά σύζυγό του, ξεπρόβαλλε σε μια γωνιά του κήπου μου... Σημειώνει ο Πανταζίδης στο περίφημο "Ομηρικό λεξικό" του: "...εννοείται βεβαίως παρ'Ομήρω ο κοινός, αγοραίος κρόκος, όστις είναι και ως ήδυσμα και ως βαφικόν μέσον χρώμα παρέχον ερυθροκίτρινον χρήσιμος, έχει δε πολύ μαλακά τα φύλλα και τον καρπόν, και ως τοιούτος αποτελεί ηδυπαθές στρώμα εις τους κοιμωμένους θείους συζύγους."
Αν ψάξει κανείς στο διαδίκτυο θ'ανακαλύψει ένα σωρό θεραπευτικές ιδιότητες που του προσδίδουν, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, και δη στον περίφημο γνωστό σε όλους μας κρόκο Κοζάνης, όπως ότι ενισχύει την εγκεφαλική λειτουργία και τη μνήμη, καταπολεμάει το άγχος, την κατάθλιψη, τις νευροεκφυλιστικές παθήσεις (π.χ. την άνοια), μειώνει τη χοληστερίνη και την αρτηριακή πίεση, καταπραϋνει τους σπασμούς, τους πόνους των νεφρών, τη γαστραλγία, διευκολύνει την πέψη, περιορίζει την ακμή, έχει από αφροδιασιακές έως αντιγηραντικές και αντικαρκινικές ιδιότητες...
Αλλά ας δούμε τί λέγαν κι οι παλαιότεροι. Αναφέρει ο Π.Γ.Γεννάδιος στο "Φυτολογικόν Λεξικόν" του που συνέταξε στις αρχές του περασμένου αιώνα: "...περί τα 70 είδη ιθαγενή της Ευρώπης και άλλων παραμ. χωρών... τινά φαρμακευτικά, βαφικά, αρτυματικά ή μυρεψικά. Είδη της ελληνικής χλωρίδος 14... Τούτων και τινών άλλων ειδών τα απεξηραμμένα στίγματα αποτελούσι τον κρόκον του εμπορίου, όστις κν ονομάζεται ζαφορά ή σαφράνι και χρησιμοποιείται ως ουσία φαρμακευτική (φρμ Stigmata Croci), βαφική, αρτυματική, ως και προς χρωμάτιση τυρών, γλυκών και ζυμαρικών (οίον το εν Γαλλία pain de Chatillion). Ο κρόκος ως βαφική και φαρμακευτική ουσία είναι γνωστός από της αρχαιότητος. "Κροκόπεπλος" επονομάζεται η Ηώς παρ'Ομήρω, περί κροκίνων δε και κροκοβαφών υφασμάτων συχνά γίνεται λόγος παρά τοις αρχαίοις συγγραφεύσι. Τας ιαματικάς δυνάμεις και τας ποιότητας του κρόκου περιγράφει ο Διοσκουρίδης. Τα άνθη του αναφέρει ο Αθηναίος ως στεφανωματικά, εξ αυτών δε ελαμβάνετο το "κρόκινον μύρον". "Η αρίστη κρόκος" εφύετο κατά τον Στράβωνα παρά το Κωρύκιον άντρον της Κιλικίας...."

"Ἡ κροκόπεπλη Ἡὼς ἀπὸ τοῦ Ὠκεανοῦ τὶς ροές
ὠρθώθηκε, ἵνα σὲ ἀθανάτους φῶς νὰ φέρη καὶ σὲ θνητούς..."
(Ομήρου Ιλιάς Τ1-2
απόδοση: Κώστα Δούκα)

Η κροκόπεπλη Ηώς, η Αυγούλα... τί όμορφη γλώσσα, πόσοι χρωματισμοί κι εικόνες...
Πόσο υπέροχη περιγραφή της Χαραυγής, της νέας μέρας που ξημερώνει, του πρωινού φωτός που απλώνει τα πέπλα του αποδιώχνοντας το σκοτάδι....



Εκτός από τον Ιπποκράτη και ο Διοσκουρίδης - ιατρός, φαρμακολόγος και βοτανολόγος της αρχαιότητας- έχει αφιερώσει αρκετούς στίχους του αναφερόμενος στον περίφημο κρόκο στο σύγγραμμά του "Περί ύλης ιατρικής" (1.26, 1.27, 1.54). Μεταξύ άλλων οι εξής: "Έχει πεπτικές, μαλακτικές, ελαφρώς στυπτικές και διουρητικές ιδιότητες, ενώ δίνει και καλό χρώμα και εμποδίζει το μεθύσι, όταν πίνεται με το γλυκό κρασί' όταν επαλειφθεί στα μάτια μαζί με γυναικείο γάλα αναστέλλει τις καταρροές των ματιών. Προστίθεται με ωφέλεια και στα ροφήματα για τα εσωτερικά όργανα, και στα βύσματα και στα καταπλάσματα που εισάγονται στη μήτρα και στον πρωκτό. Είναι και αφροδισιακός, καταπραϋνει τις φλεγμονές του ερυσιπέλατος, όταν επαλειφθεί, ενώ χρησιμεύει και στις παθήσεις των αυτιών. Λένε και ότι είναι θανατηφόρος όταν πίνεται μαζί με νερό σε ποσότητα τριών δραχμών. Για να μπορεί να τριφτεί εύκολα πρέπει να τον ξεράνουμε στον ήλιο μέσα σε θερμό καινούριο πήλινο αγγείο' και πρέπει γρήγορα να τον γυρίζουμε. Αλλά και η ρίζα του, όταν πίνεται με γλυκό κρασί, προκαλεί τα ούρα."
Ακόμη μιλάει για την παρασκευή του "κροκομάγματος" από "κρόκινο μύρο, όταν στυφτούν και ξαναζυμωθούν τα αρωματικά βότανα.[...]". Αυτό "έχει την ιδιότητα να καθαρίζει αυτά που σκοτεινιάζουν τις κόρες" αλλά και "διουρητική, μαλακτική, θερμαντική".
Όσο για την παρασκευή του "κρόκινου μύρου" επεξηγεί: "Όταν παρασκευάζεις το κρόκινο μύρο, θα προετοιμάσεις το λάδι κάνοντάς το πιο σφιχτό με στυπτικά, όπως στην περίπτωση του σούσινου μύρου, στην ίδια ποσότητα και αναλογία. Αφού πάρεις λοιπόν από το δεμένο με τις στυπτικές ουσίες για την παρασκευή σούσινου μύρου λάδι τρεισήμισι λίτρες, πρόσθεσε πενήντα δραχμές κρόκο και ανακάτευέ το πολλές φορές την ημέρα... για πέντε μέρες.Την έκτη μέρα στράγγισέ το καλά από τον κρόκο και στον ίδιο τον κρόκο ρίξε την ίδια ποσότητα λαδιού και ανακάτεψέ το για δέκα ημέρες, κι έπειτα, αφού το χύσεις αλλού, πρόσθεσε σαράντα δραχμές τριμμένη και κοσκινισμένη σμύρνα και ανακάτευέ τα ... σε γουδί, κι έπειτα φύλαξέ το. [...] Έχει ιδιότητες θερμαντικές και υπνωτικές, και γι'αυτό πολλές φορές ωφέλησε όσους έχουν φρενίτιδα είτε με εξωτερικές πλύσεις είτε εισπνεόμενο είτε με επάλειψη των ρουθουνιών. Προκαλεί την έκκριση πύου και καθαρίζει τα έλκη, και είναι κατάλληλο για τα σκληρώματα, τα κλεισίματα και τα κακοήθη έλκη της μήτρας μαζί με κερί, κρόκο, μυελό και διπλάσιο λάδι' γιατί χωνεύει, μαλακώνει, ανακουφίζει και υγραίνει. Κάνει καλό και στο γλαύκωμα αλειφόμενο στο κάτω μέρος των ματιών...." (απόδοση: Φιλολογική ομάδα Κάκτου)


Μα τί πανέμορφο λουλούδι! Και τούτα τα χρυσαφιά του στίγματα με τόσες πολύτιμες ιδότητες. Τούτο το χρώμα που ονομάτισε μέχρι και του αυγού τον κρόκο! 
"Κρόκου βαφάς"  αποκαλεί ο Αισχύλος το ιδιαίτερο βαφικό χρώμα που χάριζαν τούτα τα μικρά αποξηραμμένα στίγματα στο ρουχισμό των γυναικών:
"Κι ενώ έπεφτε στη γη ο κροκωτός χιτώνας της, 
σαϊτευε με ικετευτική ματιά καθέναν' απ'τους θυσιαστάς της 
κι' έμοιαζε σαν ζωγραφιά, που θέλει να μιλήση..." 
αποδίδει το απόσπασμα του Αισχύλου ("Αγαμέμνων" 239 κ.ε.) ο Β.Δημαράτος ("εκδόσεις Πάπυρος").
Τούτος ο μικροσκοπικός κρόκος, δεν περνά απαρατήρητος ούτε από τον μεγάλο τραγικό Σοφοκλή:
"Με την ουράνια τη δροσιά, 
την πάσα μέρα ανθίζει
ο νάρκισσος ο φουντωτός
κι ο χρυσωμένος κρόκος
που δυο μεγάλων θεαινών
αρχαίο είναι στολίδι..."
("Οιδίπους επί Κολωνώ" 681-5, απόδοση: Κ.Θρακιώτης, εκδ.Ζαχαρόπουλος)

Αλλά ούτε κι από τον κωμικό κι αθυρόστομο Αριστοφάνη!:
"Εζούσα πρώτα ξένοιαστα κι απλά χωρίς στολίδια
γεμάτος από μέλισσες και τσίπουρα και γίδια,
μα πήγα κι επαντρεύτηκα χωριατομαθημένος
ανεψιά του Μεγακλή, των Μεγακλήδων γένος,
μέσ’ από την πρωτεύουσα τρανή και κορδωμένη,
που σαν Κοισύρα φούσκωνε στολίδια φορτωμένη.
Και σαν γλυκοκοιμότανε την νύκτα στο κρεβάτι μ’ εμένα τον χωριάτη,
εγώ τρυγιές εμύριζα, σύκα, μαλλί, τραγίλα,και τόση βαρβατίλα,
κι εκείνη πάλι μύριζε κρόκους και μύρα τόσα,
παιχνίδια και φιλήματα, που κάνουν με την γλώσσα..."
("Νεφέλες" 43 κ.ε., απόδοση: Γ.Σουρή)

Κι αν τον κρόκο τον πρωτοβρίσκουμε στα Τρωικά του Ομήρου, τον συναπαντάμε όμως και στα μεταγενέστερα Αργοναυτικά του Απολλώνιου Ρόδιου, και, μάλιστα, παρομοιάζει το άνθος του με ένα από τα περίφημα βοτάνια της "μάγισσας" Μηδείας που χρησιμοποιούσε για να παρασκευάζει τα "φάρμακά" της:
"Τ'άνθος του ως ένα πήχυ πάνω από το στέλεχος
έφτανε, και με Κωρύκειο κρόκον ήταν όμοιο
σε διχαλωτό κοτσάνι κρεμασμένο' η ρίζα του
στη γη μέσα γαντζωμένη έμοιαζε με νιόκοπη
σάρκα. Το χυμό της, πού'ταν όμοιος με βουνοθρέφτης 
δρύας το μαύρο χυμό, τον μάζωξε η Μήδεια
στο καυκαλο ενός κοχλιού...."
("Αργοναυτικά" Γ'855, απόδοση: Π.Νικολαϊδης-Ασιλάνης, εκδ.Φύλλα)


Πάμπολλες οι αναφορές των αρχαίων ημών προγόνων στον πολύτιμο ανθό του κρόκου, όπως του Πλουτάρχου, για παράδειγμα, στα "Συμποσιακά" (647D: "Τα άνθη της κύπρου, ο κρόκος, η βάκκαρις ρίχνουν όσους έχουν πιει (κρασί) σε ύπνο ήρεμο, διότι έχουν απορροή απαλή κι ευχάριστη, που διαλύει σιγά σιγά τις ανωμαλίες και τις αναστατώσεις στο σώμα όσων πίνουν πολύ...."), αλλά και του Αθηναίου στους "Δειπνοσοφιστές", όπου συγκεντρώνει αρκετά χαμένα αποσπάσματα ποιητών και φιλοσόφων που τον μνημονεύουν, όπως του Αριστοτέλους, από το "χαμένο" έργο του "Περί μέθης": "Οι λεγόμενες ροδιακές χυτρίδες χρησιμοποιούνται στα μεθύσια και εξαιτίας της ευχαρίστησης που δίνουν και επειδή, όταν θερμαίνονται, κάνουν το κρασί να μας μεθά λιγότερο. [...] κατασκευάζονται από σμύρνα, σχοίνο, άνηθο, κρόκο, βάλσαμο, άμωμο και κιννάμωμο..." (ΙΑ.11) ή του Κρατίνου ("Μαλθακοί"): "Στεφανώνω το κεφάλι μου με κάθε λογής λουλούδια.... με έρπυλο, με κρόκους, με υακίνθους..." (ΙΕ.32- Απόδοση: Θ.Μαυρόπουλος, εκδ.Κάκτος) 

Αλλά ας επιστρέψουμε στις πανέμορφες ομηρικές εικόνες και πάλι, αυτή τη φορά από τον Ομηρικό Ύμνο στη Δήμητρα (στ.6), όπου η Περσεφόνη ξέγνοιαστη μαζεύει άνθη, λίγο πριν την αρπάξει με δόλωμα ο άρχοντας του Κάτω Κόσμου:
"με τις βαθύκολπες κόρες του Ωκεανού η κόρη
έπαιζε, άνθη μάζευε, ρόδα, κρόκους και ία
μες σε λιβάδι δροσερό, σπαθόχορτα, υακίνθους..."
(απόδοση: Θ.Μαυρόπουλου, εκδ.Ζήτρος)

Και από τον Ομηρικό Ύμνο στον Πάνα (στ.25), όπου ο Πάν:
"χορεύει συχνά....
και χαίρεται η ψυχή του με τα λυγερά τραγούδια
μέσα στο χλοερό λιβάδι, όπου ο κρόκος κι ο υάκινθος που θάλλει
ευωδιαστός ασταμάτητα ανακατώνεται με το χορτάρι..."
(απόδοση: Θ.Μαυρόπουλου, εκδ.Ζήτρος)



Ἠὼς μὲν κροκόπεπλος ἀπ᾽ Ὠκεανοῖο ῥοάων
ὄρνυθ᾽, ἵν᾽ ἀθανάτοισι φόως φέροι ἠδὲ βροτοῖσιν...

16 σχόλια:

  1. Καλώς την μου. Καλό γλυκό σου μήνα. Σε έχασα...
    Ωραίο θέμα, πραγματικά ωραία γλώσσα . Και τι λουλούδι. Πραγματικά πανέμορφο και τυχερή είσαι που άντεξε και άνθισε έτσι.
    Ναι ξέρω για τον κρόκο. Για τις ωφέλειές του. Βάζω συχνά δυο τρεις κλωστές του στο φαγητό αλλά λουλούδι δεν είχα δει
    Σ'ευχαριστούμε για τις πληροφορίες
    Να σαι καλά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλώς σας βρήκα Άννα μου!
      Μα είναι πανέμορφος! Τόσο που δε μού'κανε καρδιά να κλέψω τα κροκί "στίγματά" του για το φαγητό! Ναι, κι εγώ βάζω ενίοτε στο φαγητό... πιο πολύ από όλα με ξετρελαίνει το χρώμα που δίνει!
      Καλό σου μήνα!!

      Διαγραφή
  2. Εε...αυτό κι αν είναι έκπληξη! Μα πόσο την χαίρομαι δεν λέγεται. Το είδες το χαμόγελο; Μπήκα μόνο για μια αγκαλιά και ένα θερμό καλωσόρισμα. Δεν διαβάζω τίποτα (προς το παρόν) Θα τα πούμε μόλις διαβάσω τα όσα συναρπαστικά, χρήσιμα, αξιόλογα γράφεις πάντα. Καλά δεν λέω τίποτα άλλο. Μου φτάνει που είσαι εδώ.
    Καλωσόρισες Όλγα μου!
    Καλό μήνα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Χαίρομαι που χαίρεσαι Αννίκα μου κι ευχαριστώ για το καλωσόρισμα!!! Πάω κι εγώ να ταχτοποιήσω επιτέλους το χαμό βιβλίων που προέκυψε γύρω μου στην προσπάθεια να βρω ποιοί και πώς τον μνημονεύσανε!!

      Διαγραφή
  3. Επιτέλους!
    Μαύρα μάτια κάναμε για να σε δούμε!
    Όχι ότι είχα ποτέ γαλάζια, αλλά αφού το λέει ο λόγος, είπα να το γράψω.
    Δεν έχω δοκιμάσει ποτέ να χρησιμοποιήσω κρόκο.
    Έχω γευτεί φαγητά που είχαν, αλλά να φτιάξω κάποιο η ίδια δεν έτυχε.
    Από ότι γράφεις κάνει καλό σχεδόν σε όλα!
    Ίσως θα έπρεπε να τολμήσω να πειραματιστώ...
    Το άνθος, πάντως, είναι καταπληκτικό.
    Αυτό το μωβ δένει εξαιρετικά με το κροκί και το πορτοκαλί.
    Και πάλι καλώς ήλθες στο βλογ σου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ναι, είναι υπέροχα τα χρώματα του άνθους του! Κι εγώ δε χρησιμοποιώ συχνά -είναι και κομματάκι ακριβούτσικος!!!- αλλά για το γούστο βάζω μια στις τόσες! Πρέπει όντως νά'χει αρκετές πολύτιμες ιδιότητες, αλλά προφανώς θα απαιτείται να τον χρησιμοποιεί κανείς σε σταθερή βάση και σε επαρκή ποσότητα.

      Καλώς ήλθα, λοιπόν, καλώς ήλθα!!! Ελπίζω και να παραμείνω τώρα που χειμωνιάζει! Και καλώς σας βρήκα!!! Έστω και με μάτια μαύρα!

      Διαγραφή
  4. Έλα βρε Όλγα μου, καλά λένε τα παιδιά από εδώ πάνω! Για ...μαζέψου πάλι στο σπιτικό σου!
    Οφείλω όμως να πω ότι αυτή η επιστροφή είναι εντυπωσιακή! Σε πάρα πολλά πράγματα που μας λείπουν σήμερα:
    Αναφορές στην Μυθολογία μας μαγικές πραγματικά.
    Γλώσσα αρχαία γεμάτη απ την ποίηση του Ομήρου
    Εικόνες και χρώματα απ τη φύση ενός μοναδικού λουλουδιού.
    Τι άλλο να θέλαμε λοιπόν για να αγκαλιάσουμε την επιστροφή σου!
    Κάθε θέμα που επεξεργάζεσαι και παρουσιάζεις είναι γεμάτο απ το σεβασμό που δείχνεις τόσο σε αυτό όσο και στους αναγνώστες σου.
    Ένας δηλαδή ακόμα λόγος να είναι συχνή η παρουσία σου κοντά μας.
    Πόσα πράγματα έμαθα για το σπάνιο αυτό λουλούδι.
    Καλό μήνα Όλγα μου! Με κάθε μου χαμόγελο αγαπητή μου φίλη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Να μαζευτώ, να μαζευτώ, Γιάννη μου! Όλο λέω να ησυχάσω κι όλο δε μου κάθεται! Ή εργασίες ή επείγοντα περιστατικά που δε λένε να σταματήσουν (έλεος!).
      Είδες; Τουλάχιστον επέστρεψα εντυπωσιακά (!!!) με τον πανέμορφο κρόκο! Με το που τον είδα στο πιθάρι, το πρώτο που σκέφτηκα ήταν πως πρέπει να βρω χρόνο άμεσα να του αφιερώσω μιαν ανάρτηση! Εντωμεταξύ, διάβαζα τα Συμποσιακά του Πλουτάρχου κι είχα πέσει πάνω στον "κρόκο", έχω και τον Όμηρο παραμάσχαλα μονίμως κι άμεσα είχα εντοπίσει τον κρόκο κι εκεί, οπότε σκέφτηκα πως θα βρω υλικό. Αν και βρήκα παραπάνω από όσο φανταζόμουν.. είναι πάμπολλες οι αναφορές... αν είχα τα κουράγια να τα μεταφέρω όλα δε θά'χε κανείς το κουράγιο να τα διαβάσει!!!!
      Ευχαριστώ για το θερμό καλωσόρισμα! Καλό μήνα, Γιάννη μου!

      Υ.Γ. Αυτή η γλώσσα μας, είναι όντως μοναδική....

      Διαγραφή
  5. Λοιπόν Καλησπέρα σας!
    Τον κρόκο τον γνωρίζω ως σαφράν ή ζαφορά, από τη χρήση σε μοντέρνες γαστριμαργικές συνταγές. Τώρα για να πω την αλήθεια ούτε ξέρω πως τον χρησιμοποιούν λες κι η μάνα μου χωρίς ζαφορά δεν μαγείρευε. Στέκομαι στις φαρμακευτικές ιδιότητες και δευτερευόντως στις καλλυντικές. Εκείνες οι κόκκινες κλωστούλες φαίνεται πως είναι ακριβό δώρο της φύσης
    Πολύ καλή αναφορά και χρήσιμη Όλγα μου και πολύ σ΄ευχαριστούμε.
    Καλή εβδομάδα...και
    Φιλιά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Αννίκα μου! Ναι, είναι ακριβό δώρο της φύσης, όπως και τόσα άλλα δώρα που μας παρέχει απλόχερα - άλλο αν εμείς τ'αγνοούμε... Σαφώς οι φαρμακευτικές είναι σπουδαίες, αλλά έχει γουστό και το πιλαφάκι να μεταμορφώνεται σε χρυσαφί!!! Μού'χε κάνει εντύπωση που στο βιβλίο της Μαρίζας Κωχ ("Το ξανθό κορίτσι της Σαντορίνης") με τις αναμνήσεις της από τα παιδικά της χρόνια στην τότε φτωχή μεταπολεμική Σαντορίνη τον χρησιμοποιούσαν! Περιέγραφε με ενθουσιασμό τα "χρυσαφένια" παξιμάδια πού'φτιαχνε η θεία της: "Γρήγορα γρήγορα ήπιαμε το ζεστό γάλα μαζί με ένα παξιμάδι κίτρινο σαν χρυσαφένιο. Εμένα εκεί στάθηκε το μυαλό μου, στο κίτρινο χρυσαφένιο παξιμάδι. Μ'αυτήν την παρηγοριά ξεκίνησα για το σχολείο, κρατώντας από το χέρι την αδερφή μου..."
      Νά'σαι καλά!

      Διαγραφή
  6. Σε φαντάζομαι, μικρό κοριτσάκι να συναρπάζεται από την νέα ανακάλυψη και να τρέχει για την φωτογραφική της μηχανή :)
    ... Λοιπόν, εμένα ο κρόκος ή σαφράν δεν μου αρέσει στο φαγητό. Όμως η δυνατή του γεύση και χρώμα μου έκαναν εντύπωση... τώρα σε παξιμάδι δεν το έχω δοκιμάσει ... πολλά πολλά έγραψες..

    Είδες που ήθελε εσένα να το προσέχεις και μάλιστα σε ένα σπασμένο πιθάρι (σαν του Διογένη;) :) :) :) :)

    αχμμμ και αφροδισιακές ε? λες να του δώσω μια ευκαιρία ακόμη! χιχιχι
    Σε φιλώ καλό μήνα :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ακριβώς έτσι!!! Κι έτρεχα και με το τσόκαρο και πώς δε σκοτώθηκα!!!!!
      Δε χωράω να χωθώ κι εγώ στο πιθάρι!!
      Τέτοιο χρώμα και δε σ'αρέσει;;; Τη γεύση, προσωπικά, δεν τη θεωρώ έντονη! Εμ... δως του κι εσύ μια ευκαιρία.. αφροδισιακές βεβαιώς-βεβαίως, το λέγανε και οι αρχαίοι ημών! Δε χωρά αμφισβήτηση! :)

      Καλό μήνα ξανθιά θεά μου!!! Να μου εμπνεύσεις αγάπη στα σποράκια σου..

      Διαγραφή
  7. Πραγματικο χρυσαφι της φυσης Ολγα μου γι αυτο ειναι και ακριβο σαν μπαχαρικο.. τωρα θα εχετε τον δικο σας κροκο...
    εκτως απο τις αλλες του χρησιμοτητες..ομως οπως και να το δεις μονο ωφελειες εχει .. οτι το ηξεραν απο την αρχαιοτητα.. κατι ηξεραν φαινεται ο αρχαιοι μας..σε ευχαριστουμε για την ενημερωση..
    να πενας ομορφα με οτι κανεις ..φιλιααα!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έτσι ειναι Ρούλα μου! Αν κι εγώ λυπήθηκα τα περίφημα ανθη του -τόσο λιγοστά εξάλλου- και δεν τα πείραξα. Οι παλιοί είχαν γνώσεις για όλα αυτά που, δυστυχώς, οι περισσότερες ξεχάστηκαν κι έτσι σήμερα καταλήξαμε να χαπακωνομαστε με το παραμικρό, ενώ η ίδια η φύση μας προσφέρει λύσεις. Καλή σου μέρα, να'σαι καλά!

      Διαγραφή
  8. Αυτές τις γιορτές η αγάπη ας γίνει αφορμή για την πνευματική γέννηση για ένα κόσμο πιο όμορφο.
    Καλά Χριστούγεννα Όλγα μου!
    Να περάσεις όμορφα με χαμόγελα και χαρά

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Χρόνια πολλά και φωτεινά, Αννίκα μου! Με υγεία κι αγάπη..

    ΑπάντησηΔιαγραφή