Νυχτερινές μελωδίες στον Παλιό Σταθμό..

Σαββατόβραδο.. στον ειδυλλιακή τοποθεσία του Παλιού Σταθμού, συντροφιά με το τραινάκι, κάτω από τις αγκάλες των αιωνόβιων πλατανιών, δίπλα από τους καταρράκτες της ρεματιάς που γουργουρίζουν ορμητικά κατεβάζοντας το κρυσταλλένιο νερό απ'το βουνό..  εκεί.. σε μια φιλόξενη γωνιά του φημισμένου όρους των Κενταύρων.. εκεί.. που καμιά φορά αν ξεχαστείς, περπατώντας μονάχος στη σιγαλιά, μπορεί και ν'αφουγκραστείς τον καλπασμό του Χείρωνα..(βλ.: Κένταυρος Χείρωνας) επέλεξε η Τάνια Τσανακλίδου, παρέα με τη Μάρθα Φριτζήλα, να μας χαρίσουν μια μαγική, αξέχαστη μελωδική βραδιά..

Ήταν οι μέρες δύσκολες.. και δυστυχώς εξακολουθούν νά'ναι..ο τόπος μας, η Ελλάδα μας, για άλλη μια φορά καιγόταν..και δυστυχώς εξακολουθεί να καίγεται.. η καταστροφή κι ο πόνος στοιχειώνουν την καρδιά.. για αυτό και δεν είχα τη διάθεση να ετοιμάσω τούτη την εγγραφή κοντά μια βδομάδα τώρα.. αλλά δε μπορούσα να μην το μοιραστώ.. Έχουμε τόσες απίστευτες ομορφιές στη χώρα μας.. εκεί που η φύση ζωγραφίζει ελεύθερη με τις ατίθασες πινελιές της, εκεί που ο άνθρωπος διακριτικά προσθέτει τις δικές του με σεβασμό.. τόσες απίστευτες ομορφιές που κινδυνεύουν.. σε λίγα μονάχα λεπτά να μεταβληθούν σε πυρανάλωμα.. σε εικόνες κολάσεως που καταβροχθίζουν την ίδια τη ζωή.. κι είναι η μόνη μας περιουσία.. η περιουσία εκείνη που πρέπει να φροντίσουμε να αφήσουμε και στα παιδιά μας.. Μια τέτοια ομορφιά είναι κι ο χώρος του Παλιού Σταθμού.. ένας χώρος που κατέχει μια ξεχωριστή θέση στις παιδικές μου αναμνήσεις.. εκείνα τα χρόνια που μικρά πιτσιρίκια τρέχαμε ελεύθερα και σκαρφαλώναμε στα βράχια της ρεματιάς, χωρίς κανείς να μας εμποδίζει μήπως και γκρεμοτσακιστούμε, τότε που οργανώναμε "πικ-νικ" δίπλα στην πηγή με το κρυστάλλινο νερό ή και στις μεγάλες πέτρες ανάμεσα στις μικρές λιμνούλες του καταρράκτη, τότε που το παιχνίδι μας ήταν στις ράγες του παλιού Μουτζούρη, πριν ακόμη επαναλειτουργήσει το τραινάκι που σήμερα προσφέρει στους επισκέπτες μια αξέχαστη διαδρομή..

Ένας χώρος που εύχομαι ολόψυχα να σωθεί, από κάθε λαίλαπα που ισοπεδώνει στο διάβα της τις ομορφιές μας και τη ζωή.. να σωθεί, να μπορούν να τον απολαμβάνουν, αλλά και να τον σέβονται όλες οι επόμενες γενιές..

Το τραινάκι συμμετείχε κι αυτό ενεργά, κάνοντας ένα ξεχωριστό νυχτερινό δρομολόγιο, συντροφιά μας στις βραδινές νότες και στα τραγούδια, αποχωρώντας αργά το ξημερώματα και προσφέροντας μια ιδιαίτερη συγκίνηση, ειδικά σ'εκείνους τους μεγαλύτερους, που θυμούνται με νοσταλγία τα παλιά του δρομολόγια, τότε που αποτελούσε το βασικό - ακόμη και μοναδικό, πέρα από τα ζώα που χρησιμοποιούσαν- μεταφορικό μέσο για τους κατοίκους των χωριών του ανατολικού Πηλίου. (βλ.: Το τραινάκι του Πηλίου σ'ένα ταξίδι στο χρόνο..)

Η συναυλία εκπληκτική.. ίσως η ωραιότερη που ποτέ έχω ζήσει.. Η αγαπημένη μας συντοπίτισσα Τάνια Τσανακλίδου ιδιαίτερα συγκινημένη που τραγουδούσε σ'αυτόν τον τόπο που λατρεύει, ξεπέρασε τον ίδιο της τον εαυτό.. Η Μάρθα Φριτζίλα ισάξια τη συνόδευσε.. και έκλπηξη της βραδιάς, ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας που παρεβρισκόταν εκεί και μας χάρισε κάποια από τα τραγούδια του..

Ο κόσμος, φυσικά, μαγεμένος..

Άντε, να σας χαρίσω κι ένα τραγούδι απ'τη βραδιά...






Και για να μην ξεχνιόμαστε.. σήμερα.. Ένα "καλό ταξίδι" στο παλικάρι που χάθηκε τόσο άδικα.. στον ηρωικό πιλότο που βρήκε το θάνατο προσπαθώντας να προστατεύσει τη ζωή που κάποιοι άλλοι, με καρβουνιασμένη ψυχή, δυστυχώς είχαν βάλει στο μάτι.. και κάποιοι άλλοι, με άδεια ψυχή, δε φρόντισαν, έστω, να τους δυσκολέψουν σ'αυτό το φρικιαστικό έργο τους...

Ο γερο-Πλάτανος..

Όταν ήμουν πολύ-πολύ πιτσιρίκα, μεγαλώνοντας μεν στην Αθήνα, αλλά όλες μου τις διακοπές και τα καλοκαίρια ξαμολυμένη στο χωριό στο Πήλιο, είχα πλάσει μια εικόνα για την επαρχία και την εξοχή μέσα από τα δικά μου παιδικά μάτια.. Δε μπορούσα, λοιπόν, να διανοηθώ, ότι υπάρχει χωριό χωρίς πλατεία -μια πλατεία ευρύχωρη για να κυνηγιόμαστε τα παιδιά, πλαισιωμένη από τσιπουράδικα για να απολαμβάνουν οι μεγάλοι- και πλατεία χωρίς πλάτανο στο κέντρο της! Ο πλάτανος, λοιπόν, ήταν το σήμα κατατεθέν! Γιατί πως αλλιώς θά'χαμε δροσιά, ντάλα καλοκαίρι, να τσιμπολογάμε στο καταμεσήμερο πικάντικα μεζεδάκια; Πού θα στηνόταν ο κυκλικός χορός στο πανηγύρι της Αγια-Παρασκευής, αν όχι γύρω από το γέρικο και σκληροτράχηλο κορμί του; Πού θα βλέπαμε τις ανακοινώσεις του χωριού, αν όχι καρφιτσωμένες στις γερές πλάτες του; Πού θα συναντιόμαστε και πού θα ξαποσταίναμε από το τρεχαλητό, αν όχι στο παλιό πράσινο παγκάκι που τον κύκλωνε; Από που θα ξεκινούσε το κρυφτό, πού αλλού θα στεκόταν να μετρήσει εκείνος που τα "φυλάει"; Πού θα χορταίναμε τη δίψα μας, αν όχι στη βρυσούλα πλάι του, με το παγωμένο νερό που κατηφόριζε απ'το βουνό και δρόσιζε τα αιωνόβια ποδαράκια του; Ο πλάτανος, επομένως, ήτανε αναπόσπαστο κομμάτι της πλατείας του χωριού, ένα και το αυτό να το πούμε, κι ένα αναπόσπαστο κομμάτι του μικρόκοσμου των παιδικών μας χρόνων...

Εκείνος, λοιπόν, ο γερο-πλάτανος, των παιδικών μου χρόνων, πάει και τελείωσε.. Δεν είναι πολλά χρόνια, καθώς ψιλοαρρώστησε, ο δήμαρχος -ελαφρά τη καρδία- αποφάσισε να τον καρατομήσει! Εμένα φυσικά, κανείς δε μου το βγάζει από το νου, ότι ο πλάτανος μπορούσε να σωθεί.. με λίγη φροντίδα.. με ένα κλάδεμα του κλαριού που πήγαινε να ξεραθεί.. με λίγο παραπάνω νοιάξιμο τέλος πάντων.. να του δοθεί μια ευκαιρία!.. Ο πλάτανος, λοιπόν, κόπηκε.. το περιμμετρικό παγκάκι ξυλώθηκε κι η παλιά μαρμάρινη βρυσούλα απέμεινε μονάχη δίπλα στο χοντρό κούτσουρο.. Φαίνεται η μελαγχολική παρουσία της κι η κραυγαλέα μοναξιά της ενόχλησε τους "αρμοδίους", έτσι την ξεπαστρέψανε κι αυτή και χτίσαν μια καινούρια σε μιαν άκρη, να στέκει έτσι βουβή, να μη βγάζει μάτι, να μη σε καλεί να δροσιστείς, να μη σε πείθει για το γάργαρο νερό της, να τρέχει ο κόσμος να αγοράζει τα εμφιαλωμένα από τα περίπτερα.. ναι εδώ, στο βουνό των Κενταύρων και των πλατανιών, παρέα με τα πλαστικά βιομηχανοποιημένα μπουκάλια...Στη θέση του γερο-πλάτανου μπήκανε κι άλλα τραπεζάκια απ'τις ταβέρνες, κι άλλες καρέκλες, κι άλλα τραπεζομάντηλα, να εξυπηρετήσουν τους τουρίστες της "φουλ σεζόν".. Ο χώρος για να παίξουν τα παιδιά στένεψε.. μπλέκονται στα πόδια των σερβιτόρων.. αλλά έτσι κι αλλιώς, πόσα παιδιά σήμερα παίζουν; Τα περισσότερα κάθονται στην ταβέρνα και ασχολούνται με τα "games" στο κινητό! Έτσι δεν έχουν και φόβο να γδάρουν τα γόνατά τους ή να λερώσουν με χώματα τη μπλούζα τους.. μοναχά το μυαλό κι η ψυχή τους κινδυνεύει, αλλά ποιός νοιάζεται για αυτά!

Άντε, να μην τα περιγράφω και τόσο τραγικά.. Ευτυχώς, ο διπλανός πλάτανος στη μια άκρη της πλατείας, εκείνος που τότε είχε ένα λυγερό κορμάκι και δειλά ξεπρόβαλλε τα τρυφερά κλαρούδια του, άρχισε να απλώνει, να θεριεύει και να μας αγκαλιάζει προστατευτικά με το φύλλωμά του! Κι έτσι δεν έμεινε η πλατεία χωρίς πλάτανο.. ούτε εγώ χωρίς τις αγκάλες του για να γευτώ το πατροπαράδοτο τσιπουράκι.. Κι όσο νά'ναι, κάποια παιδάκια τριγυρνούν ακόμη κάτω από την σκιά του... Μπορεί να τον θυμούνται κι αυτά όταν μεγαλώσουν.. σαν τον πλάτανο των παιδικών τους χρόνων.. Άσε που ο καημένος, ανέλαβε ως νέος πληροφοριοδότης, να δέχεται υπομονετικά τα τσιμπίματα της πινέζας και των συραπτικών για να φιλοξενεί στο κορμί του τα ενημερωτικά φυλλάδια για τις εκδηλώσεις! Όπως φαίνεται, κάποια πράγματα δυσκολεύονται περισσότερο ν'αλλάξουν..

Ο πλάτανος ή, μάλλον, η πλάτανος κατά τους αρχαιότερους, πήρε την ονομασία της "εκ του πλατύς, δια τα πλατέα αυτής φύλλα" (Liddell-Scott, "Μέγα λεξικόν της ελληνικής γλώσσης") κι ίσως ακόμη για το φουντωτό και "πλατύ" φύλλωμά του που μας χαρίζει μεγάλη σε έκταση σκιά... Τούτη τη σκιά που προστάτευε και δρόσιζε από αρχαιοτάτων χρόνων το λαό μας.. Τούτη την πλάτανο που κάποτε στόλιζε και τη σημερινή τσιμεντένια πρωτεύουσά μας...

(Πλάτωνα, "Φαίδρος", απόδοση Ν.Αχειμάστου)

".. Θα χαίρεσαι τα καλοκαίρια, όταν σιγά στον άνεμο θροούνε αντικρυστά στου πλάτανου και της φτελιάς οι κλώνοι.." λέει κι ο Αριστοφάνης στις "Νεφέλες" (η απόδοση του Κώστα Βάρναλη).

Όπως αναφέρει και το "Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου":

"Σημαντικήν θέσιν εις την Ελληνικήν Μυθολογίαν, αλλά και εις την ιστορίαν της αρχαιότητος, κατέχει η πλάτανος. Υπό την πλάτανον ανεπαύετο η ωραία Ελένη, πλάτανον εφύτευσεν ο Μενέλαος εις Καρύας, την "Μενελαϊδα", υπό τον πλάτανον των Δελφών παρώτρυνε η Λητώ τα τέκνα της, Απόλλωνα και Άρτεμιν εις την εξόντωσιν του Πυθώνος, υπό τον πλάτανον της Αυλίδος εθυσίασεν ο Αγαμέμνων, πληροφορηθείς την νίκην και το τέλος του Τρωικού πολέμου. Ιστορική είναι η πλάτανος του Ασκληπιού εις Κω, η πλάτανος της Δαμασκού, ιερόν δένδρον των Μωαμεθανών, η πλάτανος του Αλή πασά εις την αγοράν των Ιωαννίνων και η πλάτανος της Άρτας, από των κλάδων των οποίων απηγχονίσθησαν εκατοντάδες Ελλήνων, η πλάτανος του Αιγίου, τας κουφάλας της οποίας εχρησιμοποίει ο Ανδρ.Λόντος ως πειθαρχείον, αι πλάτανοι των Κομποτάδων της Λαμίας, υπό την σκιάν των οποίων συνεσκέφθησαν δια την άμυναν κατά της επιδρομής του Δράμαλη οι Αθ.Διάκος, Πανουργιάς, Δυοβουνιώτης και ο επίσκοπος Σαλώνων Ησαϊας, ο γερο-πλάτανος του Ναυπλίου, υπό τον οποίον ο Καποδίστριας εδέχετο τους προύχοντας κατά την ημέραν του Πάσχα, η αιωνόβιος πλάτανος της μονής της Αγίας Λαύρας των Καλαβρύτων όπου εδόθη ο όρκος των αποφασισμένων δια την ελευθερίαν ή τον θάνατον υπόδουλων Ελλήνων και πλείσται άλλαι.

("Ωγυγία", Αθανασίου Σταγειρίτη)

Φυσικά, ο μεγαλειώδης κι εντυπωσιακός πλάτανος, δε θα μπορούσε να μείνει έξω από την παροιμιολογία του λαού μας:

"Χαιρέτα μας τον πλάτανο (και τον καπιτά Αναστάση)", (ως επιφώνημα προδήλου ή προβλεπομένης αποτυχίας άλλου) / "ήσκιο πού'χεις πλάτανε, μα πείνα που δεν χορταίνεις" (ευάρεστος ή εν ανέσει αδράνεια, αλλά προτεινομένη επάγεται πτωχείαν) / "μέγας είσαι πλάτανε και θαυμαστά τα πλατανόφυλλά σου" (ειρωνική έκφρασις επί λόγων ή πράξεων αξιογέλαστων, ως παρωδία της φρ. "Μέγας είσαι Κύριε...")

(Δημητράκου, "Μέγα Λεξικόν όλης της Ελληνικής Γλώσσης")

πεταλούδες ψυχές...

αφιερωμένο στη Φωτεινούλα...

πεταλούδα ή ψυχή...

(Ανθίμου Γαζή, "Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης")

Αύγουστος: έθιμα, παροιμίες, δρίμες και μερομήνια..

"Ο Αύγουστος, όπως λέει κι ο λαός μας είναι ο μήνας που τρέφει του ένδεκα. Κι αυτό το λέει για την αφθονία των καρπών και των φρούτων που κουβαλάει μαζί του και τα χαρίζει μ' απλοχεριά σ'ανθρώπους και ζωντανά. [...]

(πίνακας: Bartolomι Esteban Perez Murillo)

Παλιότερα, την πρωταυγουστιά, ο παπάς γύριζε στα σπίτια των ξωμάχων γεωργών κι έκανε κει αγιασμό για τα σπαρτά των νοικοκύρηδων. [...]


Πέρα απ'τους αγιασμούς, την πρωταυγουστιά αρχίζουν κι οι νοικοκυρές να καθαρίζουν τα χάλκινα αγγεία κι όλα τα σπιτικά σκεύη. Και τούτο γίνεται για να μην υπάρχει ίχνος από "άρτεμα" πάνω σ'αυτά, γιατί θεωρούν τη νηστεία του Δεκαπενταύγουστου σαν την πιο αυστηρή και πιο αξιόλογη.[...]


Την πρώτη Αυγούστου έχουμε ακόμη και τις Δρίμες. Είναι δε οι Δρίμες οι πρώτες έξι μέρες του μήνα που ο λαός μας τις θεωρεί πολύ δυσοίωνες. Αυτές τις μέρες, ορισμένοι ξωμάχοι που ζουν με το φόβο των προλήψεων δεν λούζονται κι ούτε πλένουν ρούχα, γιατί φοβούνται μήπως καταστραφούν τα ρούχα τους. Κι ακόμα, δεν κόβουν ούτε ξύλα, δε σκούζει πουθενά τσεκούρι τέτοιες πρωτομέρες του μήνα. Έτσ, θ'ακούσεις να λένε: "Τ'Αυγούστου οι Δρίμες στα πανιά και του Μαρτιού στα ξύλα". Τα παιδιά τα κλείνουν μέσα τα μεσημέρια, αυτές τις μέρες; και τους λένε: "Μην βγαίνετε έξω, μην περνάτε απόμερα και τρίστρατα, γιατί οι Δρίμες θα σας κάνουν κακό, μεγάλο κακό."


Άλλοι πάλι πιστεύουν πως οι Δρίμες είναι οι Δώδεκα πρώτες μέρες του μήνα κι όχι οι έξι που σου είπα πιο πάνω και πως η κάθε μια απ'τις δώδεκα αντιστοιχεί σ'ένα μήνα της χρονιάς. Γι' αυτό τις λένε και "μερομήνια". Έτσι, οι πιο γνωστικοί κι έμπειροι μεσόκοποι και γέροντες, προμαντεύουν τον καιρό όλου του χρόνου. Μηνολογιάζουν, παρατηρούν δηλαδή, τι καιρός κάνει την κάθε μέρα την εποχή των Δριμών και, πηγαίνοντας στον μήνα που αντιστοιχεί στη μέρα αυτή, κάνουν προγνώσεις και προμαντεύουν τα φερσίματά του αν θά'ναι καλά ή κακά, αν θά'χει κακοκαιρια ή καλοκαιρία κι αν θα φέρει καλοτυχιά για κακοτυχιά.


Οι τσοπάνηδες μάλιστα την πρωταυγουστιά έχουν και τη "σκυλομαντεία". Σηκώνονται πολύ πρωί, βαθιά σχεδόν χαράματα, και κοιτάζουν τα σκυλιά πως κοιμούνται. Κι αν αυτά κοιμούνται ξάπλα με τεντωμένα τα πόδια, λένε: "Καλοχειμωνιά θά'χουμε και γλυκοκαιριά". Αν δούνε όμως πως αυτά κοιμούνται μαζεμένα, κουλουριασμένα με το κεφάλι χωμένο στα πόδια τους, τους ακούς να λένε: "Κακοχειμωνιά θά'χουμε φέτος, κακοχειμωνιά με χιόνια και παγοβροχιές."[...]" (Βασίλη Λαμνάτου, "οι μήνες στην αγροτική και ποιμενική ζωή του λαού μας")

(πίνακας: Bartolomι Esteban Perez Murillo)

"Ο Αύγουστος με τα σταφύλια, τα σύκα και τα πολλά οπωρικά, με τα εισοδήματα από την πώληση της καλοκαιρινής συγκομιδής εκθειάζεται στις παροιμίες του λαού ως πλούσιος μήνας. "Αύγουστε, καλέ μου μήνα, νά'σουν δυο φορές το χρόνο!". Αλλά η ευτυχία αυτή του Αυγούστου, δεν είναι πάντοτε αδιατάρακτη. Πολλές φορές, οι ελώδεις πυρετοί και οι γαστρικές ασθένειες από την κατάχρηση των οπωρικών κάνουν τον Αύγουστο επικίνδυνο για την υγεία. Γι' αυτό άλλη παροιμία λέγει: "Περί της υγείας σου τον Αύγουστο ερώτα", που σημαίνει πως κανείς δεν είναι σίγουρος για την υγεία του, αν δεν περάσει απρόσβλητος από ασθένειες τον Αύγουστο.


Ορισμένες φορές ήδη από τον Αύγουστο αρχίζει, πρώιμα, το κρύο και κοινές είναι οι παροιμίες "ο Αύγουστος επάτησεν, η άκρα του χειμώνα", "Από Αύγουστο χειμώνα...", κ.τ.λ. Γι'αυτό η πρώτη Αυγούστου θεωρείται συνήθως έναρξη νέας περιόδου και συνοδεύεται με πολλά από τα λεγόμενα "διαβατήρια" έθιμα. Έτσι στη Λέσβο και αλλού την παραμονή της πρώτης Αυγούστου ανάβουν στα στρίστρατα φωτιές (καψάλες) και τις "ξεπερνούν" (πηδούν) λέγοντας:


"Ω, καλώς τον Άκστο! Σύκα τσαι καρύδια τσαι καλά σταφύλια! Ψήνουν μεσα στη φωτιά κι ένα σκόρδο, παίρνουν τις στσελίδες (τα λουβιά) και τις τρων για τον πυρετό."


Στην Ίμβρο πηδούν τον φανό λέγοντας:


"Άχστε, Παράχστε, σαν απ'μ'ηύρις να μ'αφήσεις."


Εις την Μάδυτον:


"Άκστους, Παράκστους, καλώς μας ηύρ' η γι' Άκστους!"


Στη Λέσβο, ίσως κι αλλού, οι άνθρωποι του λαού πιστεύουν, ότι τη νύχτα της 31ης Ιουλίου προς την 1η Αυγούστου ανοίγουν οι ουρανοί και "ό,τι προφτάσεις να ζητήσεις θα τό'χεις, θες πλούτη, θες γεια, θες χωράφι. Αποσπερού στο πανηγύρι τσ'Αγιάσος πλαγιάζουν στα τρίστρατα, για να δουν τ'άγιο φως' περιμένουν ως το πρωί. Τόχ'ουν σε καλό."


Ανάλογες είναι και οι συνήθειες του πρωινού της 1ης Αυγούστου. Π.χ. στην Τήλο σκορπίζουν μέσα στο σπίτι άμμο ως σημάδι ευτυχίας και αφθονίας. Ακόμη "δεν σαρώνουν το σπίτι, για να μη ρίξουν έξω μαζί με τα σαρίδια και τα καλά του σπιτιού". Στο Ζαγόρι της Ηπείρου "πρωί πρωί, πριν ακόμα βάλουν τίποτα στο στόμα των, τρώγουν κόκκινα κράνα, για να είναι γεροί όλο το χρόνο.[...] (Γ.Α.Μέγα, "Ελληνικές γιορτές και έθιμα της λαϊκής λατρείας")

(πίνακας: Bartolomι Esteban Perez Murillo)

Ακόμη:

"Καλή λαβιά τον Αύγουστο και γέννα τον Γενάρη!"

"Αύγουστε τραπεζοφόρε νά'σουν τρεις βολές το χρόνο!"

"Όποιος φιλάει τον Αύγουστο, το Μάη θερίζει μόνος!"

Ήρθε ο Αύγουστος, πάρε την κάπα σου!"

"Αύγουστε καλέ μου μήνα, νά'σουν δυο φορές το χρόνο!"

"Μπήκε ο Αύγουστος, η άκρη του χειμώνα!"

"Νά'σαι καλά τον Αύγουστο, πού'ναι παχιές οι μύγες!"

"Τον Αύγουστο τον χαίρεται οπόχει να τρυγήσει!"

"Κάθε πράγμα στον καιρό του κι ο κολιός τον Αύγουστο!"

"Τ'Αυγούστου τα πεντάλιρα, τον Μάη αναζητούνται!"

"Τ'Αυγούστου τα βοριάσματα, χειμώνα αναθυμιούνται!"

"Ο Αύγουστος κι ο τρύγος δεν είναι κάθε μέρα!"

"Να σε πάρει η ομπρός του Μάη κι η πίσω του Αυγούστου!"

"Του Αυγούστου το νερό, αρρώστια στον ελιοκαρπό!"

"Θεός να φυλάει τα λιόδεντρα απ'το νερό τ'Αυγούστου!"

"Αύγουστος άβρεχος, μούστος άμετρος!"

"Τ'Αυγούστου και του Γεναριού, τα δυο χρυσά φεγγάρια!"

"Ζήσε Μάη να φας τριφύλλι και τον Αύγουστο σταφύλι!"

"Νά'σαι καλά τον Αύγουστο με δεκαοχτώ βελέτζες!"

"Το Μάη με πουκάμισο, τον Αύγουστο με κάπα!"

"Καλός ο ήλιος του Μαγιού, τ'Αυγούστου το φεγγάρι!"

"Ο Αύγουστος πουλάει κρασί, ο Μάης πουλά σιτάρι!"

"Αυγουστοοικοδέσποινα, καλαντογυρεύτρα!"

"Από Μαρτιού πουκάμισο, κι απ'Αυγουστο σεντόνα!"

"Δεκαπέντησεν ο Αύγουστος, πυρώσου και μην εντρέπεσαι!"


(**Δρίμες: Από το "Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν "Ηλίου"":

"Αι πρώται εξ ημέραι του Αυγούστου, αλλού και οι πρώται ημέραι του Μαρτίου και αλλού και άλλαι ημέραι του έτους, δυσοίωνοι, κατά τας οποίας αποφεύγεται η εκτέλεσις μερικών εργασιών.

Λαογραφία. Εις πλείστα μέρη της Ελλάδος κατά την παλαιάν παράδοσιν και κατά τας εξ πρώτας ημέρας του Αυγούστου επιμελώς αποφεύγονται ωρισμέναι εργασίαι, διότι η τυχόν εκτέλεσις αυτών συνεπάγεται ζημίας και ανεπανορθώτους φθοράς. Ούτω δεν πρέπει να πλύνουν αι γυναίκες, διότι τα πλυθέντα υφάσματα "δριμιάζουν" ή "δριμοκόβονται", δηλαδή εκτεθιμένα εις τον ήλιον κόπτονται και γεμίζουν από μικράς οπάς' δεν πρέπει να αρδεύωνται ποτιστικά (ιδίως εις Νάξον δεν αρδεύεται ποτιστικόν φετευμένον με φυτόν ή σκορδίλλαν, δηλαδή φυτώριον κρομμύων) διότι ξεραίνονται' δεν πρέπει να κολυνβά κανείς διότι το σώμα του θα γεμίσει από εξανθήματα, όπως είναι επίσης επικίνδυνον να λούζεται διότι θα καταστρέψει την κόμην του. Οι δε θεωρούντες δρίμας τας πρώτα ημέρας του Μαρτίου δεν κόπτουν κατ'αυτάς ξύλα, διότι αυτά σαπίζουν ή "σαρακιάζουν", δηλάδή καταστρέφονται υπό σκωλήκων. Περί των δριμών Αυγούστου και Μαρτίου λέγεται η παροιμία: "Τ'Αυγούστου οι δρίμες στα πανιά και του Μαρτιού στα ξύλα." Είς Λέσβον, Χίον, Αιτωλίαν και Αρκαδίαν, ονομάζουν τας δυσοιώνους αυτάς ημέρας "δρίματα", εις Πελοπόννησον δε χαρακτηρίζονται ως δρίμες: 1) τα Σάββατα του Μαρτίου και αι Δευτέραι του Αυγούστου' 2) η ημέρα κατά την οποίαν "λιοκρίζει" το φεγγάρι, δηλαδή κατά την πανσέληνον και 3) τα δωδεκαήμερα, κατά τα οποία εμφανίζονται οι καλλικάντζαροι. Εις άλλα μέρη της Ελλάδος χαρακτηρίζονται ως δρίμες αι τρεις πρώται, αι τρεις μέσαι και αι τρεις τελευταίαι μέραι του Μαρτίου και του Αυγούστου και εις άλλα, τέλος, μέρη της Ελλάδος αι δρίμες αρχίζουν από της 24 ή 25 Ιουλίου και λήγουν την 6ην Αυγούστου, δηλαδή συμπίπτουν με την επιτολήν του ολεθρίου δια τα καύματά του αστερισμού του Κυνός, του οποίου η επίδρασις είναι ζωηρά καθ' όλον τον Αύγουστον.

Αι δρίμες εις Κύπρον λέγονται "κακαουστιές", δηλαδή κακαί ημέραι του Αυγούστου και κατ' ευφημισμόν καλαουστιές, καλαί ημέραι του Αυγούστου, εις τον Πόντον, το διάστημα των ημερών αυτών λέγεται "Σαπίας", προφανώς διότι κατ' αυτό σαπίζουν τα δέρματα, υφάσματα, ξύλα, κλπ.

Βιβλιογραφία: Πολίτου Ν. διάφοροι πραγματείαι εις το λεξικογραφικόν αρχείον και το περιοδικόν "Λαογραφία", Μουτούρα Αθ.. Προσθήκαι εις τα ονόματα των μηνών. Λαογραφίας τομ.Β' και εις Λαογρ.Ζ'61 κ.εξ..")

Καλό μας μήνα!