Υστερόγραφο σαν παραμύθι....("Ψυχής Άκος")

(σαν υστερόγραφο στην προηγούμενη εγγραφή, βλ.: - Αύριο θα πας σχολείο;)

Μια φορά κι έναν καιρό, πριν πολλά πολλά χρόνια, όταν οι Τούρκοι ήταν ακόμη εδώ στα χωριά μας και στα σπίτια μας (όχι, μη μπερδευόμαστε.. δε μιλάω για τώρα, που είναι μόνιμοι στις τηλεοράσεις μας.. τότε που είχαν κατακτήσει -και όχι αγοράσει διευκρινίζω.. γιατί μπερδεύονται σήμερα οι έννοιες.. ένα κουβάρι έχουν γίνει..- τότε, αν έχετε ακουστά, κατά τη λεγόμενη Τουρκοκρατία.. αν έχει πάρει το μάτι σας σε κανένα βιβλίο.. ή, έστω, dvd.. αν και νομίζω θά'χει διαγραφεί από κει σιγά-σιγά...είναι το καλό πως με τους υπολογιστές γλιτώσαμε και τις μουτζούρες που προδίδουν!.).. τότε, λοιπόν, εδώ στο Πήλιο, σ'ένα από τα χωριά μας, τις Μηλιές, γύρω στα 1815, τρεις παππούδες* μας πολυταξιδευμένοι και σπουδαγμένοι, ψάχνοντας τρόπο να βγάλουν απ'τα σκοτάδια κι απ'τη δουλεία τη νέα γενιά, κάναν τ'αδύνατα δυνατά να φτιάξουν ένα καλό σχολειό, να φέρουν στα παιδιά βιβλία, να τους δείξουν πως υπάρχει φως, να τους προβάλουν ιδανικά, να τους γαλουχήσουν με πίστη στην ελπίδα για ένα αύριο καλύτερο, για ένα αύριο φωτεινότερο, για ένα αύριο ελεύθερο... (Μα ακούγονται τόσο ρομαντικά όλα αυτά;)

Τούτοι οι παππούδες μας, λοιπόν, είχαν όνειρο να φτιάξουν όχι μοναχά ένα απλό σχολειό, μα μια Ακαδημία, ένα Πανεπιστήμιο κατά κάποιο τρόπο, για τα παιδιά των Ελλήνων. Μεγαλεπήβολα σχέδια θα μου πεις! Κι όμως! Σε μιαν Ελλάδα σκλαβωμένη, σε μια Ελλάδα ρημαγμένη, σε μια Ελλάδα βυθισμένη στο σκοτάδι... το είχαν όνειρο.. Φυσικά, οι Τούρκοι δε δώσαν άδεια για κάτι τόσο μεγάλο.

Όπως και νά'χει, όμως, μετά κόπων και βασάνων και πολλής καλής θελήσεως κι επιμονής, οι παππούδες μας "φιλογενεία κινηθέντες" κατάφεραν να φτιάξουν τη Σχολή τους..."προς ανατροφήν και διδασκαλίαν των τέκνων των ομογενών" και "εις βάσιν τούτου αφιέρωσαν εαυτούς εις αυτό".**... Κύττα να δεις πράγματα! Και να φανταστείς, τότε, για τούτην την "φιλογενείαν" τους δεν τους κατηγόρησαν ως αιμοβόρους ρατσιστές! Τότε. Σήμερα, δεν ξέρω... Ναι, και μάλιστα "αφιέρωσαν εαυτούς εις αυτό" και όσο παραδάκι είχαν ή μπόρεσαν να συγκεντρώσουν! Και δεν τούς είπαν "μαλάκες"! Τότε. Σήμερα, δεν ξέρω...Άλλοι καιροί, άλλα ήθη, άλλα έθιμα, άλλες αξίες... άλλες κι οι έννοιες των λέξεων!

Η Σχολή, λοιπόν, λειτούργησε. Κι οι παππούδες μας εκείνοι, μοιράζαν απλόχερα γνώση κι ελπίδα σ'όποιον ήθελε να τις κατακτήσει και προετοίμαζαν την Επανάσταση. Και κατόρθωσαν να κάνουν το χωριουδάκι τους μια από τις εστίες του ελληνικού Διαφωτισμού. 7 Μαϊου του 1821 υψώθηκε η Σημαία της Επαναστάσεως της Θεσσαλομαγνησίας, στο ίδιο αυτό χωριό. Απέτυχε, όμως. Η Σχολή υπέστη σοβαρότατες ζημιές κι οι παππούδες μας έφυγαν για την ελεύθερη Ελλάδα. Για να ξαναγυρίσει, ο ένας από αυτούς***, το 1834 και να διδάξει ξανά μέχρι το θάνατό του (1844). Τότε η Σχολή έκλεισε. Όμως ο σπόρος είχε ήδη πέσει στη γη....

Το 1881 η Θεσσαλία επιτέλους απελευθερώθηκε. Στον ίδιο χώρο στήθηκε το πρώτο Δημοτικό Σχολείο του χωριού. Αργότερα (1928) τα κειμήλια της Σχολής (πολύτιμα χειρόγραφα και κώδικες, χάρτες, βιβλία, ως και όργανα φυσικής και χημείας) θα φυλαχθούν σε ένα καινούριο κτίριο, εκείνο της Βιβλιοθήκης (δωρεά και τούτο μιας εκ των γιαγιάδων μας****).



Μέχρι που ήρθανε οι Γερμανοί (ναι, ναι εκείνοι που μας έχουνε και τώρα στη μπούκα, που μας πείσανε πως ήμαστε χρεωκοπημένοι, αγύρτες, κλέφτες, τεμπέληδες και μαλθακοί κι εμείς αντιστεκόμενοι, βεβαίως-βεβαίως, τρέχουμε καθημερινά στα lidl και τ'άλλα σαβουροσουπερμάρκετ τους για να δηλητηριαζόμαστε με τις σάπιες κονσέρβες τους και να τους τονώνουμε -χάρη στην ευγνωμοσύνη που σαφώς τους οφείλουμε καθώς μας άνοιξαν τα μάτια κι είδαμε τι κουμάσια είμαστε και τι βούρδουλα χρειαζόμαστε- τη δική τους οικονομία)... Ήρθαν, λοιπόν, οι Γερμανοί (με τον πόλεμο του 1940.. έτσι, για να μαθαίνουν οι νεότεροι, μιας και δε νομίζω πως θα τα διδαχτούν ποτέ!), και κάποιοι άλλοι παπούδες μας (που δε γουστάραν τη μπότα της γιαγιάς της Μέρκελ καρφωμένη στα κεφάλια τους) παλεύανε να κάνουνε αντίσταση. Οι Γερμανοί χαλάστηκαν πολύ με κάτι ενέδρες -με τις οποίες οι παππούδες μας τους έφαγαν λάχανο- και, καθώς διακρίνονται για τις ευαισθησίες τους και τον ανθρωπισμό τους ανά τους αιώνες, αποφασίσανε να καθαρίσουν εν ψυχρώ κάθε χωριανό από 16 ως 60 χρονών και να βάλουν και καπάκι μια φωτιά στο χωριό να τα κάψουν όλα, έτσι για να το διασκεδάσουν και λιγάκι, βρε αδερφέ! Οι περισσότεροι ντόπιοι ψυλιασμένοι την κάναν για το βουνό, αλλά το κεφαλοχώρι έγινε στάχτη και 33 χωριανοί που πιάστηκαν εκτελέστηκαν εν ψυχρώ, παρακολουθώντας τα πάντα να τυλίγονται στις φλόγες (1943)...

Έτσι κάηκε και το περίφημο Σχολειό.

Το χωριό απέμεινε ερειπωμένο και πάμφτωχο.. Η ζωή όμως συνεχίστηκε. Κι ας ακολούθησαν κατακλυσμοί, σεισμοί, παγετοί, ξενιτεμοί και κακουχίες. Μετά το 1960 το χωριό άρχισε να παίρνει τα πάνω του. Τότε, ένας άλλος απ'τους παππούδες μας***** αποφασίζει να φτιάξει νέο σχολειό πάνω στα ερείπια της παλιάς Σχολής. Μη νομίζετε ότι δεν υπήρχαν εμπόδια και τότε! Η δωρεά έγινε, το σχολειό χτίστηκε (μάλιστα έμεινε και κληροδότημα υποτροφίας για τις επόμενες γενεές), χρειάστηκαν όμως δυο χρόνια να παραμείνει κλειστό μέχρι επιτέλους οι ιθύνοντες ν'αποφασίσουν να το λειτουργήσουν (1972). Είναι το ίδιο σχολειό που λειτουργεί και σήμερα ως Γυμνάσιο και φιλοξενεί σχεδόν 60 μαθητές από όλα τα γύρω χωριά. Είναι το ίδιο σχολειό που πέρσι φάγανε τα λυσσιακά τους για να το κλείσουνε, κι όταν μέσα στα αμέτρητα επιχειρήματα για τη στήριξή του, κάποιοι ρομαντικοί αποφάσισαν να κάνουν το λάθος να αναφέρουν και την ιστορικότητά του, οι τεχνοκράτες απ'το υπουργείο -ανεπισήμως- απάντησαν "Αφήστε τα αυτά! Δε μας ενδιαφέρουν καθόλου!". Τί να τους ενδιαφέρει, εξάλλου; Ευτυχώς που υπήρχαν κι άλλοι λόγοι.. ευτυχώς που πληρούσε όλες τις τυπικές προϋποθέσεις.. ευτυχώς που έπεσε πολύ ζόρισμα.. από κάποιους που ακόμη εξακολουθούν να ενδιαφέρονται για αυτόν τον ρημαδότοπο και τις ψυχές του.. Για να του δοθεί μια μικρή, προσωρινή, παράταση ζωής..

Η Βιβλιοθήκη, που ανακαινίστηκε το 1974 με σχέδια άλλου εκ των παππούδων μας******, παρέμεινε κι αυτή ζωντανή -προς το παρόν- να διαφυλάττει τους πολύτιμους θησαυρούς της, με τις πόρτες ανοιχτές σε μαθητές μικρούς και μεγάλους, με την περίφημη επιγραφή εκείνης της παλιάς, της επί Τουρκοκρατίας, του Γένους Σχολής, να στολίζει την είσοδό της:



ΨΥΧΗΣ ΑΚΟΣ

Μήπως, δυστυχώς, χρειάζεται να το μεταφράσω;:

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΨΥΧΗΣ...

Γιατί δε χάσαμε μόνο το νόημα των λέξεων...

χάσαμε, δυστυχώς, και το νόημα της γνώσεως...
(ε, αυτά είναι αλληλένδετα -για αυτό μας βάλλουν τόσο και τη Γλώσσα.. τυχαία καταργήσαν πάλι τα αρχαία ελληνικά;-.. πάνε πακέτο, ένα πράγμα...)

Θεραπεία ψυχής, λοιπόν...

(αν δε χάσαμε και την ψυχή μας..)

(Σημ.:
*Γρηγόριος Κωνσταντάς, Άνθιμος Γαζής, Δανιήλ Φιλιππίδης
**απόσπασμα από το συμφωνητικό ιδρύσεως της Σχολής απ'τον Κωνσταντά και τον Γαζή
***Γρηγόριος Κωνσταντάς
****Κρυσταλλία Οικονομάκη
*****Κωνσταντίνος Γραμμενής
******Αργύριος Φιλιππίδης)

- Αύριο θα πας σχολείο;

- Δεν ξέρω.... απάντησε και κούνησε τους ώμους μ'ερωτηματικό... Βλέπεις, δεν εξαρτάται από κείνον. Μα ούτε κι από κάποια ασθένεια που θα μπορούσε να τον κρατήσει όμηρο στο σπίτι. Τότε από ποιόν; Ποιός έχει πάρει την τύχη του παιδιού στα χέρια του; Δεν ξέρω.... αν κι ίσως και να υποψιάζομαι...

Ελληνική επαρχία 2011... (Για την πρωτεύουσα δεν το συζητώ.. άλλα δράματα εκεί...)

Πέρσι την άνοιξη, λοιπόν, ξεσηκωθήκαμε να μη μας κλείσουν το Γυμνάσιο που τόσα χωριά εξυπηρετεί. Με νύχια και με δόντια το κρατήσαμε "προς το παρόν", κάνοντας ό,τι, μα ό,τι περνούσε από το χέρι μας. Η εναλλακτική; Ένα Γυμνάσιο μιας ώρας μακρινό, με ένα οδικό δίκτυο ορεινό και δύσκολο, με καιρικές συνθήκες αντίξοες και το πρώτο χιόνι να κλείνει τους δρόμους, χωρίς καμία μα καμία δημόσια συγκοινωνία που να συνδέει όλα τούτα τα χωριά. Ναι, να το κλείσουν! Ένα ιστορικό σχολείο. Χωρίς να υπάρχει λόγος. Χωρίς να υπολειτουργεί. Χωρίς να έχει ανεπάρκεια μαθητών. Χωρίς να έχει βασικές ελλείψεις. "Για καλύτερα!"" Τί καλύτερα, μωρεεέ; Θα μας τρελάνετε;"

Τέλος πάντων.. δεν το κλείσαν. Προς το παρόν. Για φέτος. Αλλά, κόψαν τα λεωφορεία! Αμ, πώς;! Πάνε τα μαθητικά. Κι όταν λέμε "μαθητικά", εννοούμε τα δρομολόγια του ΚΤΕΛ που μεταφέραν τους μαθητές των χωριών, αλλά και όσους κατοίκους χρησιμοποιούσαν τη δημόσια συγκοινωνία. Κι εδώ μιλάμε για τα κεντρικά χωριά. Για τα άλλα... τα μικρότερα...ε, αυτά τα αποκόψαν εντελώς! Εκτός δρομολογίου, λέμε. Ακόμη κι όταν πρόκειται για δυόμιση χιλιόμετρα απόσταση! Ναι, για δυόμιση χιλιόμετρα απόσταση το λεωφορείο δεν πηγαίνει στο διπλανό χωριό να παραλάβει τα παιδιά (και όχι μόνο).

Εξ ου και άκουσα το διάλογο προχθές:...

-Αύριο θα πας σχολείο;

-Δεν ξέρω....

Κι άντε για το Γυμνάσιο, τελικά έβαλε πουλμανάκι ο Δήμος. Για το Λύκειο; Πού'ναι εκτός Δήμου, πέρα μακριά;

Σαν να γυρίζουμε χρόνια πίσω... Και να γυρίζαμε εντελώς, που λέει ο λόγος, μπορεί νά'τανε και καλύτερα! Αλλά γυρίζουμε μόνο στα στραβά του τότε, κρατώντας και τα στραβά του σήμερα...

Χωρίς βιβλία... Αυτό πάλι; Ίσως θά'πρεπε να μας τα παραγγέλνουν κι εμάς στην Τουρκία, όπως γίνεται για τις μουσουλμανικές μειονότητες (ακόμη και για τους -ουδεμία σχέση με Τουρκία- Πομάκους) της Θράκης. Αυτά τα βιβλία είμαι σίγουρη ότι ήδη θα τα έχουν παραλάβει οι μαθητές... Έτσι κι αλλιώς, με τον ξαφνικό καταιγισμό τόσων και τόσων τηλεοπτικών σειρών της γείτονας χώρας, θα την μάθουμε μια χαρά την τουρκική!

Με dvd και φωτοτυπίες, λοιπόν, ξεκινά η σχολική χρονιά.. Για όσους ξεκινά... Όχι πως ήταν και βιβλία εκείνα των τελευταίων χρόνων... προς φυλλάδες έκλιναν... Αλλά, φαίνεται, κι αυτά πολύ μας ήταν! Γιατί, όπως και να το κάνεις, αν συνηθίζει κανείς το διάβασμα, έστω και μέσα από φυλλάδες, κάποια στιγμή -μπορεί να σπάσει ο διάολος το ποδάρι του- και να του μπει στο μυαλό ν'ανοίξει να μελετήσει και τίποτα της προκοπής! Οπότε πρέπει σιγά-σιγά να καταργηθούν! Κακό πράγμα το βιβλίο. Κι επικίνδυνο. Κάποιες εποχές το καίγανε. Τώρα το αντικαθιστούν με dvd.  Τί να σχολιάσω; Ο Γιωργάκης θα κάνει πάρτυ απ'τη χαρά του με την ελπίδα ότι επιτέλους πλησιάζει στο στόχο του: να κάνει σαν τα μούτρα του τη νέα γενιά, να μη νιώθει ως ο μοναδικός απόλυτα αποβλακωμένος κι ανίδεος! Να φτιάξει μια στρατιά επικίνδυνων ανιστόρητων και απαίδευτων τεχνοκρατών...

Με dvd λοιπόν... Άντε και να πέσει ένας ιός... άντε και να χαλάσει ο υπολογιστής... άντε και να σου κλέψουν το laptop... Άντε και να το ρίξει κάτω η γιαγιά όπως πάει να το ξεσκονίσει... Άντε και νά'ναι ελαττωματικό... Άντε και κάποιος νά'χει κατιτίς διαγράψει... προσθέσει..χμ.. ή ό,τι σχετικό...

Με dvd λοιπόν... Όπως με πλαστικά λουλούδια που στολίζουν κάποιες ταφόπλακες, να μη μαραίνονται και ξανατρέχουμε στον παππού να τ'αλλάξουμε με φρέσκα και δροσερό νερό. Να μη λειτουργούν οι αισθήσεις.. να μην τα νιώθεις στο χέρι σου.. να μην αισθάνεσαι το άρωμά τους, να μην αφουγκράζεσαι τον ήχο της σελίδας... Ναι, να μην αισθάνεσαι... Πλαστικά λουλούδια.. Κανένα συναίσθημα... καμία επαφή... καμία επικοινωνία... Και πλαστικοί δάσκαλοι οσονούπω...

Με dvd λοιπόν... Ένα πράγμα σαν το χάμπουργκερ του φαστφουντάδικου μου κάνει! Γίνανε, λέει, τα Ελληνάκια παχύσαρκα! Τώρα να δεις κολλημένα ολημερίς κι οληνυχτίς στις οθόνες (λες και δεν έφταναν τα τόσα games!)... Ακόμη πιο παχύσαρκα, συν ολότελα στραβά και με αυχενικό απ'τα γυμνασιάκά τους χρόνια!

Με dvd και internet λοιπόν.. Κι όμως σου μιλάν για Γνώση... γνώση.. γνώση.. γνώση... κι ουσιαστικά αναφέρονται σ'έναν καταιγισμό ανεξέλεγκτων πληροφοριών που σου προσφέρουν το διαδίκτυο κι οι υπολογιστές. Που ένας ενήλικας και τα χάνει.. πόσο μάλλον ένα τέκνο απαίδευτον! Πότε γουστάρανε οι ισχυροί να αποχτήσει γνώση ο λαός; Λες να τους έπιασε ο πόνος τώρα; Σαν τους Ινδιάνους καταντήσαμε! Που τους τα παίρναν όλα για δυο χάντρες γυαλιστερές...

Θυμάμαι στο σχολείο.. μικρά.. απαγορευόταν λοιπόν το κομπιουτεράκι! Έπρεπε να κάνεις τη διαίρεση μόνος σου! "Μα, γιατί, αφού υπάρχει το κομπιουτεράκι;" αναρωτιόμαστε. Για να μπορείς να σκέφτεσαι μαλάκα! Για να εξασκείς το μυαλό σου! Ακόμη γιατί αύριο μπορεί να μην τό'χεις το κομπιουτεράκι δίπλα σου! Δε θα βρεις τη γνώση στο να μάθεις να χειρίζεσαι το κομπιουτεράκι! "Και γιατί οι μεγάλοι το χρησιμοποιούν;" "Γιατί οι μεγάλοι ξέρουν διαίρεση (λέμε τώρα...).. Πρέπει πρώτα να μάθεις καλά διαίρεση.. να κατακτήσεις τη γνώση της διαίρεσης.. και μετά να το χρησιμοποιείς για ευκολία..για κάτι πιο δύσκολο."... Ποιά διαίρεση τώρα και χαζά; Εδώ ούτε για ορθογραφικό λάθος δε θα σκας, θα διορθώνεται αυτόματα απ'τον υπολογιστή σου! Αλλά, ξέχασα, ποιό ορθογραφικό;.. Τώρα που κοντεύουν να μας επιβάλουν για τα καλά τα γραικύλικα (άντε να τα πω και επισήμως μπας και δεν καταλάβατε, τα greeklish);

Πρέπει πρώτα να μάθεις να γράφεις καλά... να διαβάζεις καλά.. και μετά ας έρθει κι ένα dvd.. Μα, εδώ, κοντεύουμε να ξεχάσουμε να γράφουμε, ακόμη κι εμείς που μεγαλώσαμε με χαρτί και μολύβι!

Βγήκαν τα έτοιμα φαγητά κι οι μανάδες ξέχασαν να μαγειρεύουν... και τα μωρά τους τα ταϊζουν άγνωστοι μισθωτοί αλλοδαποί! 

Βγήκε η έτοιμη γνώση κι οι άνθρωποι ξέχασαν να μαθαίνουν και να σκέφτονται... και τα παιδιά τους τα εκπαιδεύουν...... χμ... για να σκεφτούμε ποιοί είναι όλοι αυτοί που κανονίζουν τι και πως θα μάθουν ή δε θα μάθουν τα παιδιά μας... σε ποιούς έχουμε παραδώσει τις ψυχές, το νου και το μέλλον τους.....