Σαλούστιος, "Περί Θεών και Κόσμου"
αποσπάσματα "σκόρπια"...
(απόδοση στα νεοελληνικά: Φιλολογική Ομάδα Κάκτου)
[IX.3.] "Πρέπει όμως να λάβουμε υπόψη ότι οι Θεοί φροντίζουν για τον Κόσμο χωρίς οι ίδιοι να σκέφτονται ή να προσπαθούν γι' αυτό. Αντιθέτως, όπως τα σώματα που έχουν μια δύναμη επενεργούν, μόνο και μόνο επειδή υπάρχουν - για παράδειγμα ο ήλιος φωτίζει και ζεσταίνει μόνο και μόνο επειδή υπάρχει-, έτσι πολύ περισσότερο και η Πρόνοια των Θεών υπάρχει από μόνη της και επεκτείνεται χωρίς κόπο στους αποδέκτες της Πρόνοιάς τους."
[IX.8.] "Αν όμως οι κακοί ευτυχούν, ενώ οι αγαθοί ζουν μέσα στη φτώχεια, αυτό δεν πρέπει να μας εκπλήσσει. Οι πρώτοι κάνουν τα πάντα, ενώ οι δεύτεροι δεν κάνουν τίποτα από επιθυμία για τα πλούτη, και η ευτυχία των κακών δεν θα ξερίζωνε από μέσα τους την κακία, ενώ στους αγαθούς η Αρετή και μόνο είναι αρκετή."
[XII.1.] "Αλλά πώς υπάρχει το κακό στον Κόσμο, αφού οι θεοί είναι αγαθοί και είναι αυτοί που δημιουργούν τα πάντα; Ή μήπως πρέπει εξαρχής να πούμε το εξής, ότι η φύση του κακού δεν υπάρχει, αφού οι Θεοί είναι αγαθοί και αυτοί δημιουργούν τα πάντα, αλλά γεννιέται από την απουσία του αγαθού, όπως και το σκοτάδι δεν υπάρχει από μόνο του, αλλά γεννιέται από την απουσία του φωτός;"
[XIV.2.] "Όταν είμαστε αγαθοί λόγω ομοιότητας με αυτούς, βρισκόμαστε κοντά στους Θεούς, ενώ όταν γινόμαστε κακοί λόγω ανομοιότητας, απομακρυνόμαστε από αυτούς. Όταν ζούμε ενάρετα, πλησιάζουμε τους Θεούς, ενώ όταν γινόμαστε κακοί, τους βλέπουμε ως εχθρούς μέσα μας, όχι επειδή εκείνοι οργίζονται αλλά επειδή τα αμαρτήματά μας δεν επιτρέπουν στους Θεούς να μας διαφωτίσουν, και μας συνάπτουν αυτά με τιμωρητικούς δαίμονες.[...] Άρα το να λέμε ότι ο Θεός αποστρέφεται τους κακούς είναι σαν να λέμε ότι ο ήλιος κρύβεται από όσους έχασαν την όρασή τους."
[XIX.1.] "Δεν πρέπει να απορούμε που οι τιμωρίες των αμαρτημάτων είτε αυτών είτε άλλων δεν επακολουθούν αμέσως μετά τα αμαρτήματα. Διότι δεν τιμωρούν τις ψυχές μόνο οι Δαίμονες αλλά και η ψυχή, που παραδίδεται από μόνη της στην τιμωρία, και αφού οι ψυχές παραμένουν στην αιωνιότητα, δεν θα έπρεπε να τύχουν όλων των τιμωριών τους σε λίγο χρόνο. Ακόμη, επειδή πρέπει η ανθρώπινη αρετή να υπάρχει. Διότι αν τα αμαρτήματα ακολουθούνταν αμέσως από τις τιμωρίες τους, οι άνθρωποι θα έπρατταν το δίκαιο από τον φόβο της τιμωρίας και δεν θα είχαν μέσα τους την αρετή."
