Η επανάσταση της Θεσσαλομαγνησίας

"Στις παραμονές της Επανάστασης αρκετοί Πηλιορείτες ήταν μυημένοι στη Φιλική Εταιρεία, μεταξύ των οποίων ο προοδευτικός λόγιος `Aνθιμος Γαζής, ο οποίος τότε βρισκόταν στην πατρίδα του τις Μηλιές, όπου μαζί με το συμπατριώτη του Γρηγόριο Κωνσταντά είχε ιδρύσει την εκεί περίφημη Σχολή. Ο Γαζής είχε αναλάβει να υποκινήσει τη Θετταλομαγνησία και είχε μυήσει αρκετούς, όπως το γενναίο Μακρινιτσιώτη αρματολό Κυριάκο Μπασδέκη.

Μετά την έκρηξη της Επανάστασης στη νότια Ελλάδα, ο επαναστατικός πυρετός δυνάμωνε και ο Γαζής αναζητούσε την κατάλληλη ευκαιρία. Η Επανάσταση του Πηλίου ξεκίνησε από τις Μηλιές. [...]

Στις 7 Μαϊου στις Μηλιές, που αποτέλεσε το κέντρο της Επανάστασης, έγινε συγκέντρωση και την ίδια μέρα ο Γιάννης Δήμου ύψωσε τη σημαία της Επανάστασης και μίλησε ο Κωνσταντάς καλώντας τους συμπατριώτες του να ξεσηκωθούν για την ελευθερία." (Αννίτα Ν. Πρασσά, "1821, οι αθέατες όψεις, "Ελευθεροτυπία) 

Η σημαία που είχε κεντήσει η αδελφή του Δήμου, ήταν λευκή, στη μέση είχε ένα μεγάλο κόκκινο σταυρό, στις γωνίες τέσσερις κόκκινους μικρούς σταυρούς, στο πάνω μέρος τον ήλιο της Ελλάδας που ανατέλλει και στο κάτω μέρος την ημισέληνο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που δύει.

"Όταν τα ελληνικά καράβια φουντάρησαν στην Αγριά, ο Γιάννης Δήμου που ήταν αντικαταστάτης του Γαζή, σήκωσε τη σημαία της επανάστασης στην πλατεία του χωριού. Χτύπησαν οι καμπάνες, έγινε δοξολογία και οι Μηλιώτες δακρυσμένοι φιλούσαν ο ένας τον άλλον. Ο χαιρετισμός ήταν "Ελλάς Ανέστη". [...]

Ο Τούρκος ζαμπίτης Μπραμ αγάς, που ήταν στις Μηλιές, στην αρχή παραξενεύτηκε:

-"Μπρε τί καμώματα είναι τούτα; Κλέφτικα πράματα γλέπω. Τί 'ναι αυτά μπρε.. κατίστε φρόνημα."

-"Αγά μου κι εμείς δεν ξέρουμε", τού'πανε μερικοί.

Ο Τούρκος θέλησε να εξακριβώσει τί γινόταν.

Στο αναμεταξύ όμως, η σημαία κυμάτιζε στην πλατεία, οι καμπάνες χτυπούσαν χαρμόσυνα, κι απ'τα γύρω χωριά: Λαμπνού, Πρόπαν, Βυζίτσα, Πινακάτες και Τσάγκαράδα, έρχονταν ομάδες ομάδες με τραγούδια και φλάμπουρα, με ζουρνάδες και νταούλια.

Ο ζαμπίτης Μπραμ αγάς θέλησε να φύγει:

-"Αγά μου, του είπαν μερικοί, θα σε κρύψουμε εμείς. Μη φοβάσαι."

Ο αγάς έτρεμε και κιτρίνισε σα φλουρί.

Ο Δήμου έβγαλε διαταγή να μην τον σκοτώσουν. Του φόρεσαν ράσα και τον έκρυψαν στο μοναστήρι τ' Αη Νικόλα, εκεί κοντά. Δεν ήταν κακός άνθρωπος και πάντα υποστήριζε το χωριό. Δεν είχε κανέναν εχθρό και ο Δήμου σκέφτηκε σαν ανθρωπιστής.

Το απομεσήμερο της άλλης μέρα - ήταν μέρα Κυριακή (8/20 του Μάη) - ο Κωνσταντάς έβγαλε λόγο στην πλατεία κι είπε πάνω κάτω τούτα τα λόγια με τρεμάμενη φωνή:

"Συμπατριώτες, ελευθερία!

Τα βάσανά μας ετελείωσαν. Χαίρεται αδελφοί, χαίρεται όλον το Γένος από άκρου εις άκρον είναι ανάστατον. Από την Ρουσίαν εώς την Κρήτην όλοι οι αδελφοί μας χριστιανοί εσηκώθηκαν, συντρίβουν ταις αλυσίδαις τεσσάρων αιώνων τυραννίας. Οι εχθροί μας είναι ολιγότεροι και πολεμούνται αναμεταξύ τους. Το αίμα χιλιάδων αθώων ψυχών έγινε ωκεανός και θα καταποντίσει τους τυράννους. Ο Μωάμεθ δε θα σώσει πλέον τους Αγαρηνούς. Η εξουσία του είναι εις την δύσιν της. Αγάπην και ομόνοιαν αδελφοί, αγάπην έχετε, και σωζώμεθα. Η ένωσις είναι η δύναμις. Είναι προτιμότερος ο ένδοξος θάνατος, παρά η άτιμη ζωή. Ας αποθάνωμεν τί την θέλομεν τέτοιαν ζωήν; Ας αποθάνωμεν όμως εκδικούμενοι το αίμα των αθώων αδελφών μας, το αίμα τόσων γενεών χριστιανών όπου τους έσφαζον αθεόφοβα οι άπιστοι Αγαρηνοί. Το αίμα των πατέρων μας, όπου έτρεξε ποτάμι. Αλλ'όχι θα αποθάνωμεν, θα νικήσωμεν. Χαίρεται αδελφοί, χαίρεται, θα βασιλεύση η πίστις του Χριστού. Ζήτω η ελευθερία.."

Ο ενθουσιασμός ήταν μεγάλος. Το χωριό πανηγύριζε κι ο κόσμος από τον ενθουσιασμό του είχε πάθει παραλήρημα." (Γ.Κορδάτος, "Ιστορία της επαρχίας Βόλου και Αγιάς")